Algemeen
Akkerkool is de enige Lapsana-soort die in Nederland is het wild voorkomt. De plant heeft enkele culinaire toepassingen. Akkerkool bloeit in Juni. Juli en Augustus.
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Verklaring Nederlandse naam
Het woord Akker geeft aan dat deze soort Kool niet zo veel eisen stelt aan de bodem waar hij groeit. Maar het is ook ter onderscheid van de andere soorten Kool die in Nederland voorkomen.
Het woord Kool slaat natuurlijk op het feit dat de plant word/werd gebruikt door het eten. Akkerkool is trouwens geen familie van de Kool want dat is een kruisbloemige (Cruciferae of Brassicaceae: beide namen zijn toegestaan) en dit is een lid van de composietenfamilie (Compositae of Asteraceae: beide botanische namen zijn toegestaan).
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring
Namen in andere talen
- Frysk: Earme Simen
- English: Nipplewort
- Français: Lampsane commune
- Deutsch: Gemeiner rainkohl
- Espanõl: Hierba de los pechos
- Italiano: Grespignolo, Lapsana
- Svenska: Harkål
- Norsk: Haremat
- Dansk: Haremad
Verklaringen Buitenlandse namen
De Engelse naam is Nipplewort. Dit vertaal je met "tepelkruid". Dit zou betrekking hebben op het uiterlijk van de plant. Maar waarschijnlijk wordt hier de bloemknop bedoeld. Volgens de Signatuurleer lijkt deze knop op een tepel en zou deze gebruikt kunnen worden om pijnlijke/ontstoken tepels (ontstaan na of tijdens de borstvoeding) te genezen.Wort wordt over het algemeen in het Engels gebruikt voor een plant die geneeskrachtige werkingen heeft of waardevol is als voedsel.
Voor de verspreiding van Akkerkool in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Lampsane commune. Dit is de Franse benaming voor de wetenschappelijke naam.
De Duitse naam is Gemeiner rainkohl: Gemeiner betekent "gemeenschappelijk". De betekenis van Rainkohl is mij onbekend.
Voor de verspreiding van Akkerkool in Duitsland zie deze kaart.
De Spaanse naam is Hierba de las mamas: Hierba betekent "kruid". De las betekent "van de" en Mamas betekent "moeders". Dit vanwege de vorm van de bloem. In veel talen en dus ook in het Spaans staat deze plant bekend als "tepelkruid".
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse namen is Lapsana. Dit is de Italiaanse benaming voor het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse naam is Harkål. Het woord Har betekent "haar". Het is waarschijnlijk (net als de Noorse en Deense naam) een verwijzing dat de plant niet als voedsel werd gebruikt en eigenlijk alleen goed was voor wilde (harige) dieren. In sommige skandivische dialecten heet de plant "konijnen-eten". Akkerkool zelf is niet harig. Kål betekent "kool". Dit is gelijk aan het tweede gedeelte van de Nederlandse naam.
Voor de verspreiding van Akkerkool in Zweden zie deze kaart.
De Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk, Haremat/Haremad. Dit betekent "harig/hazen eten". Hiermee wordt ook bedoeld dat deze plant niet als voedsel werd gebruikt (wel als medicijn en soms als kruid) en eigenlijk alleen goed was voor wilde (harige) dieren.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde, vrij open plaatsen op vochtige, voedselrijke tot zeer voedselrijke, losse, humushoudende, zwak zure tot kalkhoudende, vaak omgewerkte grond (vrijwel alle grondsoorten, maar vooral op zand en klei).
Groeiplaats
Bossen (lichte plekken in loofbossen), bosranden, heggen, struwelen, houtwallen, parken, plantsoenen, ruigten, ruderale plaatsen (puinhopen en stortterreinen), braakliggende grond, muren, soms in tuinen en akkers, langs spoorwegen (spoorbermen) en bermen (kanaalbermen).
Verspreiding
Nederland
Zeer algemeen.
Vlaanderen
Zeer algemeen.
Wallonië
Algemeen, maar zeldzamer in de Hoge Ardennen.
Wereld
West-Azië, Noordwest-Afrika en vrijwel heel Europa. Ingeburgerd in Noord- en Zuid-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Akkerkool
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten