Algemeen
Blauwe waterprijs kan wel een halve meter hoog worden. Dus een wonder dat ik deze plant nog nooit gezien heb. Zeker als je ziet dat Blauwe waterereprijs nou niet bepaald zeldzaam is. Als je in het midden van het land woont of in Limburg is de kans groot dat je deze wonderschone plant aan de waterkant tegen komt. Het gekke is dat in de tijd dat de Flora Batava (zie voorbeeldfoto hierboven) uitkwam er nog geen onderscheid werd gemaakt tussen Rode waterereprijs (Veronica catenata) en Blauwe waterereprijs (Veronica anagallis-aquatica). Beide planten stonden toen bekend als Veronica anagallis. Blauwe waterereprijs bloeit al in Mei tot en met September.
Dit geslacht komt vaak voor, er komen minstens 21 soorten Ereprijs (Veronica) in het wild voor in Nederland:
- Aarereprijs (Veronica spicata) - Zeldzaam
- Akkerereprijs (Veronica agrestis) - Algemeen
- Beekpunge (Veronica beccabunga) - Algemeen
- Blauwe waterereprijs (Veronica anagallis-aquatica) - Algemeen
- Bosereprijs (Veronica montana) - Vrij zeldzaam
- Bosklimopereprijs (Veronica hederifolia subsp. lucorum) - Vrij zeldzaam
- Brede ereprijs (Veronica austriaca) - Vrij zeldzaam
- Doffe ereprijs (Veronica opaca) - Zeldzaam
- Draadereprijs (Veronica filiformis) - Algemeen
- Gewone ereprijs (Veronica chamaedrys) - Algemeen
- Gladde ereprijs (Veronica polita) - Vrij zeldzaam
- Grote ereprijs (Veronica persica) - Algemeen
- Handjesereprijs (Veronica triphyllos) - Zeer zeldzaam
- Klimopereprijs (Veronica hederifolia) - Algemeen
- Lange ereprijs (Veronica longifolia) - Vrij zeldzaam
- Mannetjesereprijs (Veronica officinalis) - Algemeen
- Rode waterereprijs (Veronica catenata) - Algemeen
- Vreemde ereprijs (Veronica peregrina) - Algemeen
- Schildereprijs (Veronica scutellata) - Algemeen
- Tijmereprijs (Veronica serpyllifolia) - Algemeen
- Veldereprijs (Veronica arvensis) - Algemeen
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Verklaring Nederlandse naam
Hoe komt een Nederlandse naam tot stand?
Nederlandse plantennamen zijn te vinden op een standaardlijst opgesteld door FLORON en Naturalis. Nieuwe Nederlandse namen voor wilde planten worden niet zomaar gekozen. Een comité van Nederlandse en Vlaamse taxonomen beoordeelt de voorstellen. Zelf een voorstel voor een nieuwe naam doen, mag natuurlijk. Zeker als de nieuwe soort zelf is gevonden. Iedereen vanaf Nederlands sprekend België tot aan Friesland moet tenslotte weten dat het om dezelfde plant gaat.
Vaak hebben planten al een Nederlandse naam. Dat is bijvoorbeeld het geval bij soorten die al geruime tijd in België voorkwamen, en bij cultuurgewassen. Voor namen van cultuurgewassen wordt ook gebruik gemaakt van de Standaardlijst van Nederlandse namen van cultuurplanten van NAK tuinbouw.
De commissie voor Nederlandse Plantennamen bestaat uit de volgende disciplines:
- Naturalis biodeversity center, sectie Botanie, Leiden
- Nationale Plantentuin, Meise (België), 3 personen
- FLORON Nijmegen
De naam Blauwe waterereprijs behoeft nauwelijks uitleg.
Veel planten hebben bij een deel van de Nederlandse naam de woorden Water/Moeras/Rivier gekregen. Al deze soorten kunnen dan juist daar voorkomen. Eigenlijk word hiermee gezegd dat de betreffende plant een (zeer) natte bodemsamenstelling nodig heeft. De naam dient ook vaak ter onderscheid van andere soorten.
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring
Namen in andere talen
- Frysk: Blau wettererf
- English: Blue water-speedwell
- Français: Véronique mouron-d'eau
- Deutsch: Blauer Wasser-Ehrenpreis
- Espanõl: Anagálide acuática
- Italiano: ?
- Svenska: Vattenveronika
- Norsk: Vassveronika
- Dansk: Lancetbladet Ærenpris
Verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Blue water-speedwell. Dit is de Engelse benaming voor de volledige Nederlandse naam. Speedwell is een algemene term die in Engeland wordt gebruikt voor elke plant uit het geslacht Veronica. Speed betekent "snel" en Well "goed". Het zegt iets over het groeigedrag van dit plantje.
Voor de verspreiding van Blauwe waterereprijs in Engeland zie deze kaart.
De Franse, Duitse, Spaanse en Zweedse naam zijn ook min of meer gelijk aan de Nederlandse naam. Voor uitleg van het Franse Mouron zie Rode waterereprijs (Veronica catenata).
Voor de verspreiding van Blauwe waterereprijs in Duitsland zie deze kaart.
Voor de verspreiding van Blauwe waterereprijs in Zweden zie deze kaart.
De Noorse naam is Vassveronika. Dit betekent "rietveronica". Best wel opvallend dat nu de groeiplaats in de naam terug keert i.p.v. de kleur.
De Deense naam is Lancetbladet Ærenpris. Dit betekent natuurlijk "lancetbladige ereprijs. Een kenmerk dat je al snel leidt naar de goede soort. Want veel Ereprijs-soorten hebben geen lancetvormige stengelbladeren.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige, zelden licht beschaduwde plaatsen in ondiep, stromend water en op open, natte, matig voedselrijke tot voedselrijke, vaak kalkhoudende grond (zand en klei). Vooral langs stromend water.
Groeiplaats
Water en waterkanten (o.a. beken, sloten, greppels, in het zoetwatergetijdengebied en op rivierstrandjes), grasland (nat weiland) en bij bronnen.
Verspreiding
Nederland
Plaatselijk vrij algemeen in het rivierengebied. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
Vlaanderen
Vrij zeldzaam.
Wallonië
Zeer zeldzaam in de Ardennen.
Wereld
Wereldwijd in gematigde en warmere streken.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Blauwe waterereprijs
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten