Bostulp (Tulipa sylvestris)

De bostulp, oorspronkelijk afkomstig uit Zuid- en Zuidoost Europa en is door de menselijke cultuur in een groot deel van Europa verspreid en ingeburgerd. Vermoedelijk is ze in de tweede helft van de zestiende eeuw vanuit Bologna als sierplant doorgevoerd tot in Centraal- en Noord Europa. Nu komt hij overal voor in Nederland alhoewel hij wel op de Rode lijst staat. De Bostulp is de enige Tulp die in Nederland in het "wild" voorkomt. Zoals het Floron verspreidingskaartje laat zien doet de Bostulp zijn naam Niet! eer aan. Hij komt massaal voor in het westen van Friesland, waar niet bepaald veel bomen (dus schaduw) staan. Dit is al sinds tweede helft van de 18e eeuw. De eerste waarneming dateert al uit 1568. Het is een echte Stinzenplant en aangezien de stinsenflora zijn ontstaansgeschiedenis heeft in Friesland zou dit een oorzaak kunnen zijn van deze  verspreiding. Verder is goed te zien aan de gele punten op het kaartje dat deze plant veelvuldig wordt ingezaaid (vooral in Heemtuinen e.d.). En zoals het een echte stinsenplant betaamt bloeit hij natuurlijk in April en Mei.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Bos vanwege de voorkeur van groeien. (grond waar veel hout in zit). Alhoewel dit zeer betrekkelijk . Deze tulp bloeit bloeit het mooist in open grasland. De plant komt voornamelijk op buitenplaatsen voor op vochtige, voedselrijke, kleiige grond.  Het is dan ook een typische Stinzenplant.

Het woord Tulp is afgeleid van ouder Turks tülbend(-lâle)wat "tulband" betekent, vanwege de gelijkenis tussen de vorm van de geopende bloem en een tulband.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

• Frysk: Wylde tulp
• English: Wild Tulip, Florentine Tulip
• Français: Tulipe Sauvage
• Deutsch: Weinbergtulpe
• Espanõl: Tulipan syvestre
• Italiano: Tulipano dei campi
• Svenska: Vildtulpan
• Norsk: Villtulipan
• Dansk: Vild Tulipan

Er zijn twee Engelse namen:

1. Wild Tulip: Wild betekent "wild" en Tulip natuurlijk "tulp". Dit is de enige echte wilde tulp zowel in Nederland als in Engeland.
2. Florentine Tulip: Florentine is waarschijnlijk afgeleid van Florance waar deze tulp vandaan komt. Tulip betekent gewoon "tulp"

Voor de verspreiding van de Bostulp in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Tulipe Sauvage:Tulipe is gewoon de Franse benaming voor "tulp". Sauvage betekent "wild".

De Duitse naam is Weinbergtulpe: Dit betekent "wijngaardtulp". De grond in een wijngaard blijkt ideaal te zijn voor een Bostulp.

Voor de verspreiding van Bostulp in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is Tulipan sylvestre: Diit is de Spaanse benaming voor de wetenschappelijke naam voor de plant. 

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt,

De Italiaanse naam is Tulipano dei campi. Dit betekent "tulp van het land". Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. De hier genoemde naam kan ook nog varianten hebben. De andere naam voor deze plant is bijvoorbeeld Tulipa silvestre. Dit betekent "bostulp". Deze naam komt in dit geval beter tot zijn recht aangezien Bostulp schaduwminnend is. 

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse, Noorse en Deense naam is  Vildtulpan: Dit betekent "wilde tulp".

Voor de verspreiding van Bostulp in Zweden zie deze kaart.

Ecologie

Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde plaatsen op vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, vaak kalkhoudende, humeuze, grazige grond. Omspitten van de grond kan de bloei bevorderen (klei, zavel en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Wijngaarden, kreupelhout, struwelen, bossen (loofbossen bij buitenplaatsen, kasteelparken en parkbossen), dijken, stadswallen, bermen, uiterwaarden, begraafplaatsen, oude pastorietuinen, grasland (grasvelden en andere grazige plaatsen), zeeduinen (binnenduinrand) en rotsachtige plaatsen.

Verspreiding

Nederland
Plaatselijk vrij algemeen in het noorden en westen van Fryslân. Zeer zeldzaam in Groningen, in het westen van het land, in het rivierengebied en aan de Hollandse en Zeeuwse binnenduinrand.

Vlaanderen
Zeer zeldzaam.

Wallonië
Zeer zeldzaam.

Wereld
Oorspronkelijk uit Zuidoost-Europa (Italië en het noordwestelijke deel van de Balkan) en Noord-Afrika. Ingeburgerd in een groot deel van West- en Midden-Europa. Nu noordelijk tot in Zuid-Schotland, Zuid-Scandinavië en het Baltische gebied.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Over de herkomst van de (wilde) Bostulp.

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten