Bosveldkers (Cardamine flexuosa)

Als de Kleine veldkers (Cardamine hirsuta) al een poosje volop in bloei staat zie je overal op eens de iets meer opvallende, iets vollere bloemkroon met iets meer groen, Bosveldkers bloeien. Een bekend kenmerk van dit plantje is dat de houwtjes niet boven de bloemkroon uitkomen i.t.t. de Veldkers. Maar er zijn een paar andere belangrijke verschillen, onder andere de vorm en beharing van het topblaadje van het stengelblad. Gelukkig staat er op het Forum van waarnemingen.nl deze tabel. Die geeft een klein overzicht van 3 soorten. Verder is het goed kijken naar ieder detail bij de veldkersen. Dus aantal meeldraden, vorm topblaadje, beharing etc. Bosveldkers bloeit in April tot en met Augustus.

Er komen minstens 7 soorten Veldkers (Cardamina) soorten in het wild voor in Nederland:

• Aziatische veldkers (Cardamine occulta) - algemeen/invasief
• Bittere veldkers (Cardamine amara) - vrij zeldzaam
• Bolletjeskers (Cardamine bulbifera) - zeldzaam
• Bosveldkers (Cardamine flexuosa) - algemeen
• Kleine veldkers (Cardamine hirsuta) - algemeen
• Springzaadveldkers (Cardamine impatiens) - vrij zeldzaam
• Pinksterbloem (Cardamine pratensis) - algemeen

Ook op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Hoe komt een Nederlandse naam tot stand?

Een verklaring voor het woord bos is dat voorkeur van groeiplaats bos was. Dit geeft alleen maar aan dat het plantje schaduwminnend is. Bosveldkers voelt zich tegenwoordig overal thuis en wordt dus in bijna heel Nedeland waargenomen.  De naam Kers die komt uit het oud Germaans. Het woord komt van Kresse/Kras wat een "lekkernij" betekent. De plant werd veel gegeten.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring

• Frysk: Boskpinksterblom
• English: Wavy bitter-cress
• Français: Cardamine flexueuse
• Deutsch: Wald-Schaumkraut
• Espanõl: ?
• Italiano: Billeri flessuos
• Svenska: Skogsbräsma
• Norsk: Skogkarse
• Dansk: Skov-Springklap

De Engelse naam is Wavy bitter-cress. Dit betekent "golvende bitter-kers". De naam Bitter is precies hoe dit plantje smaakt, bitter en iets wat scherp. Cress is ongeveer de Engelse benaming voor "kruid". Gek genoeg ben ik nooit deze naam tegengekomen dus de echte verklaring is mij nog onbekend.

Voor de verspreiding van Bosveldkers in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Cardamine flexueuse. Dit is de Franse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Wald-Schaumkraut. Dit betekent "bosschuimkruid". Bos is het eerste gedeelte van de Nederlandse naam. Met schuim wordt ook wel Koekoekspoch bedoeld. Dit is het als schuim uitziende sap (ontstaan uit een chemische reaktie) dat ontstaat als de schuimcicade deze plant heeft bezocht. Dit is haast nooit op deze plant te zien maar wel op o.a. de twee in Nederland voorkomende Koekoeksbloemen, de Echte koekoeksbloem (Silene/Lychnis flos-cuculi) en de Dagkoekoeksbloem (Silene dioica).

Voor de verspreiding van Bosveldkers in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is mij onbekend.

De Italiaanse naam is Billeri flessuos. De juiste verklaring voor het woord Billeri heb ik nog niet gevonden. Maar alle soorten veldkers in Italië beginnen met het  het woord Billeri. Flessuos is de Italiaanse benaming voor het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt. 

De Zweedse naam is Skogsbräsma. Skogs betekent "bossen". Bräsma is een traditionele naam voor een Cardamine-soort. Het refereert aan de vis Brasem (Abramis brama) die kuit schiet als de Pinksterbloem (Cardamine prantensis) in bloei staat. Skogsbräsma is dus familie van de Pinksterbloem en heeft het voorvoegsel Bos omdat dit plantje schaduwminnend is. Bosveldkers is zeldzaam in Zwden en word soms waargenomen in Skåne tot Lule Lappmark. De eerste Zweedse vondst werd gedaan in Åreskutan in Jämtland en werd in 1814 bekendgemaakt.

Voor de verspreiding van Bosveldkers in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Skogkarse. Dit betekent "rozet van de bossen". Dit plantje is als rozet prima te herkennen als een Cardamine-soort. Die bossen worden uitgelegd in de paragraaf algemeen. 

De Deense naam is Skov-Springklap. Dit betekent "woud veerklep". In hét Deens woordenboek staat de volgende verklaring voor het woord Veerklep: plant met witte of lichtpaarse, gekruiste bloemblaadjes en hele of geveerde bladeren de vrucht van de plant heeft flappen die plotseling oprollen, waardoor de zaden eruit worden gegooid. Persoonlijk kan ik mij niks voorstellen bij de zaadverspreiding van deze plant. Ik ken deze manier alleen van een Geranium-soort bijv. Robertskruid (Geranium robertianum) dus voorlopig hou ik het voor onbekend. Maar na enig opzoekwerk staat op sommige sites dit, toch wel opmerkelijke verhaal.

Ecologie

Bodem
Beschaduwde, min of meer open plaatsen op vochtige tot vaak natte, voedselrijke, niet te zware grond (op de meeste grondsoorten, maar niet op zeeklei).

Groeiplaats
Bossen (natte loofbossen en langs beschaduwde greppels en bospaden), ruigten, 's winters onder gelopen terreinen, zeeduinen, waterkanten (langs beekjes, kanalen en sloten), eendenkooien, moestuinen, kwekerijen en plantsoenen.

Verspreiding

Nederland
Plaatselijk vrij algemeen. Zeldzaam of ontbrekend op de hooggelegen, voedselarmere zandgronden en in de zeekleigebieden.

Vlaanderen
Algemeen. Het meest in de Leemstreek, de Zand- en zandleemstreek en in de Kempen. De soort heeft zich sterk uitgebreid in de afgelopen jaren.

Wallonië
Plaatselijk vrij algemeen in Brabant, in het Maasgebied en in de zuidelijke Ardennen. Eders zeldzaam.

Wereld
Europa, behalve in het meest noordoostelijke deel. Ook in Zuid- en Oost-Azië en Noord-Amerika. Ingeburgerd op een paar plaatsen in Zuid-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten