Gele maskerbloem

Algemeen

De Gele maskerbloem is geen inheemse plant (hij komt hier niet van nature voor). Hij komt hij uit de Rocky mountains en is in 1814 in Schotland geïntroduceerd als sierplant. Vandaar uit heeft hij zich verder verspreid.  De eerste melding van verwildering binnen Nederland dateert al uit 1836 uit Haarlem. De plant komt nu ook in het wild niet vaak voor maar als hij groeit is dat het liefst in een vochtig milieu. De Gele maskerbloem is de enige Maskerbloem (Mimulus) die in het wild voor komt in Nederland. Hij bloeit in Juni tot en met September.

Verklaring Nederlandse naam

De naam dankt deze plant aan het feit dat je in de bloem het masker van een Romeins acteur kunt herkennen: de vorm van de kroonbladen en de rode vlekken op de onderlip hebben inderdaad wel iets weg van een maskertje.

Meer

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

Namen in andere talen

  • English: Monkeyflower
  • Français: Mimule tacheté
  • Deutsch: Gelbe Gauklerblume
  • Espanõl: ?
  • Italiano: Mimolo giallo
  • Svenska: Gyckelblomma
  • Norsk: Gjøglarblom
  • Dansk: Åben Abeblomst

Verklaring buitenlandse namen

De Engelse naam is Yellow monkeyflower: Dit betekent "apenbloem". De naam heeft de bloem te danken aan het feit dat hij op het gezicht van een aap zou lijken (met heel veel fantasie!).

Voor de verspreiding van de Gele maskerbloem in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is  Mimule tacheté: Dit betekent "gevlekte mimilus". Van alle soorten Mimilus (ongeveer 150) is dit de gevlekte.

De Duitse naam is Gelbe Gauklerblume Dit betekent "gele bedrieger". Dit is de letterlijke vertaling. Ik heb het nergens kunnen vinden maar een bedrieger kan iemand met een masker op (net zoals de Nederlandse naam) zijn. Meestal wordt de Duitse naam vertaald met "gele apenbloem".

Voor de verspreiding van Gele maskerbloem in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is mij onbekend. Volgens mij komt deze plant (nog) niet voor in Spanje.

De Italiaanse naam is Mimolo giallo. Mimulo is de Italiaanse benaming voor het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam. Giallo betekent geel, de kleur van de bloem.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Gyckelblomma. Dit betekent "bloem van de bedrog/pret/humor". Gyckel komt van Gycla dat "bedrog/tovernarij" betekent. De mogelijke verklaring staat bij de Duitse naam.

Deze plant komt niet of nauwelijks voor in Zweden.

De Noorse naam is Gjøglarblom. Dit betekent ongeveer het zelfde als de Zweedse naam, "bloem van de nar".

De Deense naam is Åben Abeblomst. Dit betekent "open aapbloem". Echt zeker weten die ik het niet. Maar waarschijnlijk zecht het woord "open" iets over de invlieg opening voor insecten. 

Ecologie & Verspreiding

Ecologie

Bodem
Zonnige of soms licht beschaduwde plaatsen op vochtige tot natte, voedselrijke grond.

Groeiplaats
Waterkanten (langs sloten, vijvers en rivieren), moerassen en in krimpscheuren van droogvallende uiterwaarden.

Verspreiding

Nederland
Zeer zeldzaam ingeburgerd. Voornamelijk in het rivierengebied van Midden-Nederland.

Vlaanderen
Zeer zeldzaam ingeburgerd.

Wallonië
Zeer zeldzaam in de zuidelijke Ardennen.

Wereld
Oorspronkelijk uit westelijk Noord-Amerika (Rocky Mountains). Gele maskerbloem werd In 1814 geïntroduceerd in Schotland als sierplant en verwilderde vervolgens in delen van Europa. Ingeburgerd in West- en Midden-Europa.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding Gele maskerbloem

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten