Gewone rolklaver (Lotus corniculatus)

De Gewone rolklaver is een echte groenbemester (goed voor de grondsamenstelling).Doordat de wortelknolletjes in symbiose leven met Rhizobiumbacteriën wordt stikstof uit de lucht  gehaald. Gewone rolklaver draagt op die manier bij aan de verbetering van de bodem.  Ook is deze plant een prima waardplant (sommige soorten vlinders zetten alleen eitjes af op specifieke plantensoorten) voor de Sint-Jansvlinder en het Icarusblauwtje  en wordt hij bestoven door bijen (bijv. de Harsbij) en hommels. Hij bloeit in Mei tot en met de herfst.

Er komen in Nederland minstens 4 soorten Rolklaver (Lotus) voor in Nederland:

• Gewone rolklaver (Lotus corniculatus subs. corniculatus) - algemeen
• Rechte rolklaver (Lotus corniculatus var. sativus) - zeldzaam
• Smalle rolklavet (Lotus glaber) - vrij zeldzaam
• Moerasrolklaver (Lotus pedunculatus) - algemeen

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Veel plantensoorten beginnen met de naam Gewoon/Gewone. Hiermee word vaak bedoelde 'de meest voorkomende'. Het betekent niet dat deze soort niet zeldzaam is. Dit is afhankelijk van de soort.  Ook vaak word met het woord Gewoon/Gewone onderscheid gemaakt tussen soorten uit het zelfde geslacht. Bijv. harige/glanzende/grote etc.

De naam rolklaver is aan de plant gegeven vanwege de ronde peulen.

Volgens veel Etymologen is de herkomst van het woord Klaver onzeker. Het kwam al voor in het Middelnederlands (tussen 1200 en 1500) als Klever en Clavere. Het woord zou ook afgeleid kunnen zijn van het Oudgermaanse Cloefre, wat wil zeggen Splitsen of Klieven en dat zou slaan op het in drieén gespleten blad.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

• Frysk: Tôchklaver
• English: Common bird's-foot-trefoil
• Français: Lotier corniculé
• Deutsch: Gewöhnlicher Hornklee
• Espanõl: Loto corniculado, Cuernecillo del campo
• Italiano: Ginestrino comune
• Svenska: Käringtand
• Norsk: Tiriltunge
• Dansk: Almindelig Kællingetand

De Engelse naam is Common bird's-foot-trefoil: Dit betekent "gewone driebladige vogelpoot". Het Driebladige verwijst uiteraard naar een Klaversoort die algemeen voor komt. De naam 'bird's foot' verwijst naar het uiterlijk van de zaaddozen op hun stengel.

Voor de verspreiding van Gewone rolklaver in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Lotier corniculé. Dit is de Franse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Gewöhnlicher Hornklee. Dit betekent "gewone hoornklaver". Het is een combinatie van de Nederlandse en de wetenschappelijke naam. Bij deze laatste wordt het woord "hoorn" uitgelegd.

Voor de verspreiding van Gewone rolklaver in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is Loto corniculado. Dit is de Spaanse benaming voor de wetenschappelijke naam.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Ginestrino. Ginestrino betekent vreemd genoeg "bezem". Echter niet helemaal vreemd want het woord Ginestrino is te herleiden tot de bezemvormige struik Brem (Cytisus scoparius). Het synoniem voor deze struik is ook Bezembrem! En de oude Latijnse naam voor deze plant is Planta genista, dit lijkt heel erg op Ginestro. Zowel Gewone rolklaver als Brem behoren tot dezelfde familie, de Vlinderbloemigen (Fabaceae).

Er zijn veel ondersoorten van Rolklaver bekend in Italië en er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Käringtand. Dit betekent "oude vrouwen tanden". Verwijzend naar de gelijkenis van gevlekte tanden en de gele tandvormige bloemen.

Voor de verspreiding van Gewone rolklaver in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Tiriltunge. Het woord Tiril (of Turul) komt waarschijnlijk met de gelijkenis van de lange bloemsteel met de lange stok die werd gebruikt om boter mee te karnen. Het woord Tunge betekent "tong". Dit verwijst naar de dicht gevouwen lip bij iedere bloem.

De Deense naam is Almindelig Kællingetand. Dit betekent net zoals de Zweedse naam "oude vrouwen/wijven tand".

Ecologie

Bodem
Zonnige plaatsen op droge tot soms vochtige, voedselarme tot matig voedselrijke, niet of weinig bemeste, neutrale, kalkhoudende tot zwak zure grond. De plant verdraagt een beetje zout in de grond (zand, leem, löss, mergel, zavel en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Grasland (laagblijvend grasland, hooiland, weiland, licht beweid riviergrasland en kalkhellinggrasland), bermen, afgravingen (zand- en steengroeven), zeeduinen (duinvalleien en lage duintjes op strandvlakten), dijken, langs spoorwegen (spoorwegterreinen) en hoge zandige delen van uiterwaarden.

Verspreiding

Nederland
Algemeen.

Vlaanderen
Algemeen.

Wallonië
Algemeen.

Wereld
Europa, gematigde streken in Azië en Noord- en Oost-Afrika. Ingeburgerd in Australië en Noord- en Zuid-Amerika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten