Algemeen
Heelblaadjes (ja echt je schrijft het in meerfout!) komt voor met een Biotoopvoorkeur: storingsmilieus. Dat betekent niet meer dan "waar in de grond is gerommeld". Dat is meestal langs de slootkant waar bijv. de beschoeiing is vernieuwd. Toch heeft de plant meer eisen want in heel noordoost-Nederland komt de plant nauwelijks voor. Aan de gele stippen op het Floron verspreidingskaartje te zien wordt deze plant nog wel eens ingezaaid. Samen met het vrij zeldzame Klein vlooienkruid (Pulicaria vulgaris) is de enige Pulicaria soort die in het wild voor komt in Nederland. Als hij te zien is dan is dat in Juli tot en met September.
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Verklaring Nederlandse naam
Dit plantje (en vele andere) hadden vroeger een helende werking bij verwondingen en de ziekte Dysenterie (alhoewel dit helemaal niet zo duidelijk is). Veel planten kregen vroeger de naam Heelblaadje. Deze plant heeft die naam kennelijk gehouden.
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring.
Namen in andere talen
- Frysk: Wûnbledsje
- English: Common fleabane
- Français: Pulicaire dysentérique
- Deutsch: Großes Flohkraut
- Espanõl: ?
- Italiano: Incensaria comune
- Svenska: Strand-loppört
- Norsk: Strand-loppeurt
- Dansk: Strand-Loppeurt
verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Common fleabane: Dit betekent "gewone vlooien verderf/vergif". Het woord gewoon is zo om onderscheid te maken omdat er meer planten in Engeland deze naam hebben gekregen. Namelijk Vlooienverderf. Men verbrandde vroeger deze plant en de rook verdreef dan vlooien en andere insecten. Bijvoorbeeld Klein vlooienkruid (Pulicaria vulgaris) heet ook zo.
Voor de verspreiding van Heelblaadjes in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Pulicaire dysentérique. Dit is de volledige wetenschappelijke naam.
De Duitse naam is Großes Flohkraut. Dit betekent "groot vlooienkruid". Het woord Groot is simpel ui te leggen. Er bestaat ook een Klein vlooienkruid (Pulicaria vulgaris). Vlooienkruid is trouwens een vertaling van het eerste deel van de wetenschappelijke naam.
De Spaanse naam is mij onbekend. Er zijn zoveel varianten dat ik de meest gebruikte naam niet ken.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Incensaria comune. Incensaria betekent "wierook". De verklaring voor dit woord is hetzelfde als de Engelse naam. De plant werd vroeger verbrand. De (wier)rook verdreef dan de vlooien e.d. Commune betekent "gewoon". Dit is ter onderscheid. Ook Italië kent meer soorten Pulicaria.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse, Noorse en Deense zijn min of meer gelijk, Strand-loppeurt/ört. Het woord Strand wil niet zeggen dat deze plant alleen op het strand voor komt. Sterker nog Heelblaadjes verdraagt geen zoute bodem, wel brakke. Het woord Strand wil alleen zeggen dat de plant graag op vochtige bodem groeit. Lopp betekent "vlo" en Ört/eurt/urt is de Scandinavische term voor "kruid".
Voor de verspreiding van Heelblaadjes in Zweden zie deze kaart.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige tot soms licht beschaduwde plaatsen op vochtige tot vaak natte, matig voedselrijke, matig stikstofrijke, humushoudende, kalkhoudende en/of brakke grond (duinzand, leem, löss en klei). Ook op licht brakke grond. Vaak op verstoorde grond.
Groeiplaats
Zeeduinen (duinvalleien), bermen, dijken, waterkanten (kanalen, rivieren, beken, greppels en sloten), grasland, langs spoorwegen, moerassen (ruige rietmoerasjes), afgravingen (leem- en kleigroeven) en in ruigten tussen laag struweel.
Verspreiding
Nederland
Algemeen in Zeeland, vrij algemeen in de duinen, Zuid-Limburg, het rivierengebied, langs de Dommel en langs het IJsselmeer en vrij zeldzaam in het Waddengebied. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
Vlaanderen
Algemeen, maar veel zeldzamer in de Kempen.
Wallonië
Vrij algemeen in Brabant en vrij zeldzaam in het Maasgebied en de zuidelijke Ardennen. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
Wereld
Zuidwest-Azië en West-, Midden- en Zuid-Europa.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Heelblaadjes
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
