Echte kamille (Matricaria chamomilla)

Iedereen kent natuurlijk de geur van Kamille, vooral als je de bloemen tussen de vingers wrijft. Deze geur wordt veroorzaakt door een etherische olie die zij bevat. Deze  geur is onder andere een goed kenmerk om de plant te onderscheiden van Reukeloze kamille (Matricaria maritima) en Stinkende kamille (Anthemis cotula). Deze laatste behoort trouwens tot de Schutkamille-soorten (Anthemis). Ook op verspreidingsatlas.nl staat nog een tabel en een determinatiesleutel met 4 Kamille-soorten, die niet echt handig is op een mobiel maar wel op een laptop of tablet. Vroeger werd zij veel als medicijn gebruikt. De plant werd vroeger (o.a in de Flora batava) Kamille moederkruid genoemd. Niet te verwarren met Moederkruid (Tanacetum parthenium). Hij lijkt er wel op maar is echt een heel andere plant. Echte Kamille komt overal voor in Nederland en bloeit vanaf Mei tot in de herfst.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen in Nederland minstens 6 soorten "kamille" voor:

• Echte kamille (Matricaria chamomilla) - algemeen
• Gele kamille (Anthemis tinctoria) - vrij zeldzaam maar vaak ingezaaid
• Reukloze kamille (Tripleurospermum maritimum ) - algemeen
• Schijfkamille (Matricaria discoidea) - algemeen
• Stinkende kamille (Anthemis cotula) - zeldzaam
• Valse kamille (Anthemis arvensis) - vrij zeldzaam

De naam "kamille" is zo geschreven omdat niet elke Kamille tot het zelfde geslacht behoort. Wel maken ze allemaal onderdeel uit van de Composietenfamilie (Asteraceae)

Echte omdat er ook een Valse kamille (Anthemis arvensis) bestaat en ter onderscheid van de andere Kamille-soorten.

Er zijn twee verklaringen voor Kamille:

1. De naam Kamille komt via Chamonilla (Grieks) van Chamaemelon (Grieks) en betekent "grondappel" wat verwijst naar de appelgeur. In Spanje wordt Echte Kamille gebruikt bij de bereiding van een sherry die "appeltje" genoemd wordt. Dit is tevens de Spaanse naam voor de Kamille.
2. Volgens de Lacnunga (een oud Angelsaksisch geschrift) was kamille een van de negen heilige kruiden die de god Wodan aan de wereld schonk.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

• Frysk: Kamelle
• English: German chamomile
• Français: Camomille allemande
• Deutsch: Echte Kamille
• Espanõl: Manzanilla de Castilla, Camomila
• Italiano: Camomilla comune 
• Svenska: Kamomill
• Norsk: Kamomilleblom
• Dansk: Vellugtende Kamille

De Engelse naam is German chamomile. German betekent "Duitse". Chamomile word uitgelegd bij de tweede wetenschappelijke naam. Waarom deze naam is mij niet bekend.

Voor de verspreiding van Echte kamille in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Camomille allemande. Camomille de Franse benaming voor de tweede wetenschappelijke naam. Allemande betekent "Duitse".

De Duitse naam is Echte kamille. Net zoals de Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van Echte kamille in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is Manzanilla de Castilla: Manzanilla betekent "kamille". Castilla was een landstreek in Spanje in de 15e eeuw. Uit deze streek is Echte kamille afkomstig. 

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt,

De Italiaanse naam is Camomilla comune. Camomilla is de Italiaanse benaming voor het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam. Comune betekent "gewoon". Dit is ter onderscheid van de andere soorten Kamille.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Kamomill: Deze is gelijk aan de Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van Echte kamille in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Kamomilleblom: Dit betekent "kamillebloem". Een oude Noorse naam voor Echte kamille is (Tun Baldrs-brâ. Dit betekent "(tuin) Balders wenkbrauwen" . De plant werd heel vroeger gewijd aan de Noorse lichtgod Balder.

De Deense naam is Vellugtende Kamille: Vellugtende betekent "geurende" en Kamille weer "kamille".

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen (pioniervegetatie) op droge tot vochtige, voedselrijke tot zeer voedselrijke, min of meer humeuze, omgewerkte, zwak zure tot kalkrijke grond (rivierklei, zeeklei, leem, löss, mergel, en zand).

Groeiplaats
Akkers, braakliggende grond, dijken, wegranden, bermen (nieuw aangelegd), tuinen, plantsoenen, ruderale plaatsen, stortterreinen, afgravingen (zandgroeven), plantsoenen, zeeduinen en zoutsteppen.

Verspreiding

Nederland
Algemeen.

Vlaanderen
Algemeen.

Wallonië
Algemeen, maar zeldzaam in de Ardennen.

Wereld
Oorspronkelijk uit Zuid-Europa. Nu in alle gebieden met een gematigd klimaat op het noordelijk halfrond, maar ook in Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Amerika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten