Algemeen
Kleinbloemig kaasjeskruid is eigenlijk een exoot afkomstig uit het Middellandse Zeegebied. De eerste melding van de soort in Nederland dateert al uit1872. Dus het voelt niet als een nieuw komende plant in onze inheemse flora. En het verspreidingsgebied in Nederland ook nog eens zeer beperkt. De soort is niet invasief en wordt gezien als een zeldzame plant. Kleinbloemig kaasjeskruid bloeit in Mei, Juni en Juli.
Al in 1700 publiceerde de Franse botanicus Joseph Pitton de Tournefort (5 juni 1656 - 28 december 1708) een 3-delige boekenserie Institutiones Rei Herbariae met daarin een prachtige afbeelding van de bloem (delen) van deze plant.
Er komen in minstens 7 soorten Kaasjeskruid (Malva) in Nederland in het wild voor:
- Donker kaasjeskruid (Malva sylvestris var. mauritiana) - Verwilderd
- Groot kaasjeskruid (Malva sylvestris) - Algemeen
- Kleinbloemig kaasjeskruid (Malva parviflora) - Zeldzaam
- Klein kaasjeskruid (Malva neglecta) - Algemeen
- Muskuskaasjeskruid (Malva moschata) - Algemeen
- Rond kaasjeskruid (Malva pusilla) - Zeldzaam
- Vijfdelig kaasjeskruid (Malva alcea) - Vrij zeldzaam
Ook de plant Heemst (Althaea officinalis) lijkt veel op diverse Malva soorten. Heemst maakt wel deel uit van de Malvafamilie maar is een andere soort, een Athaea.
Verklaring Nederlandse naam
Hoe komt een Nederlandse naam tot stand?
Nederlandse plantennamen zijn te vinden op een standaardlijst opgesteld door FLORON en Naturalis. Nieuwe Nederlandse namen voor wilde planten worden niet zomaar gekozen. Een comité van Nederlandse en Vlaamse taxonomen beoordeelt de voorstellen. Zelf een voorstel voor een nieuwe naam doen, mag natuurlijk. Zeker als de nieuwe soort zelf is gevonden. Iedereen vanaf Nederlands sprekend België tot aan Friesland moet tenslotte weten dat het om dezelfde plant gaat.
Vaak hebben planten al een Nederlandse naam. Dat is bijvoorbeeld het geval bij soorten die al geruime tijd in België voorkwamen, en bij cultuurgewassen. Voor namen van cultuurgewassen wordt ook gebruik gemaakt van de Standaardlijst van Nederlandse namen van cultuurplanten van NAK tuinbouw.
De commissie voor Nederlandse Plantennamen bestaat uit de volgende disciplines:
- Naturalis biodeversity center, sectie Botanie, Leiden
- Nationale Plantentuin, Meise (België), 3 personen
- FLORON Nijmegen
Het eerste deel van de naam is een open deur. Voor een Kaasjeskruid zijn het zeer kleine bloemen.
De naam "kaasje" heeft betrekking op de rijpende vrucht, waarvan de zaden als partjes zo fraai aaneensluiten dat ze samen een kaasje lijken te vormen. Maar dit geld niet voor deze plant. Het "kaasje" is in dit geval meer een rondje met de afdrukken nog vaag te zien. Dus niet zo mooi als bijv. Groot kaasjeskruid (Malva sylvestris).
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring
Namen in andere talen
- English: Least Mallow
- Français: Mauve à petites fleurs
- Deutsch: Kleinblütige Malve
- Espanõl: Malva de flor chica
- Italiano: Malva a fiori piccoli
- Svenska: Kvarnkattost
- Norsk: Møllekattost
- Dansk: Småblomstret Katost
Verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Least Mallow. Dit betekent letterlijk "minste/kleinste Mallow". Dit klopt helemaal. Het is de Mallow-soort met de kleinste bloemen.Mallow is afgeleid van het Oud Engelse "malwe" wat weer geïmporteerd werd uit het Latijnse "malva". Ook kan het van het vroegere Griekse woord μαλάχη (malakhē) wat "mallow" betekent er mee te maken hebben. Beide termen zijn trouwens van Mediterraanse afkomst bedoeld voor een groep planten (Lavatera) die later zijn ingedeeld tot de Malva familie. Vroeger was de wortel van Heemst (Althaea officinalis), ook een lid van de Kaasjeskruid (Malvaceae) familie, de grondstof voor Marshmallows die in Engeland en de VS erg veel worden/werden gegeten. Nu is er een synthetische variant.
De Franse naam is Mauve à petites fleurs. Dit is de Franse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.
De Duitse naam is Kleinblütige Malve. Dit is de Duitse benaming voor de volledige Nederlandse naam.
De Spaanse naam is Malva de flor chica. Dit betekent "malva met meisjesbloemen". Dit moet niet letterlijk genomen worden. De plant is twee tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen).
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Malva a fiori piccoli. Dit betekent Malva met kleine bloemen", de Italiaanse benaming van de volledige wetenschappelijke naam.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse en Noorse naam is nagenoeg gelijk, Kvarnkattost/Møllekattost. Dit betekent letterrlijk "molen kat-kaas". Wat met Molen word bedoeld is mij nog onbekend. Met Kat-kaas wordt bedoeld dat het een soort "nepkaas" is. Natuurlijk worden hiermee bedoeld dat de vruchtdozen op kazen lijken (zie de verklaring bij de Nederlandse naam) maar het dus niet zijn.
De Deense naam is Småblomstret Katost. Dit betekent "kleinbloemige Katost.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige, open plaatsen op vochthoudende, matig voedselrijke grond.
Groeiplaats
Ruderale plaatsen en akkers (akkerranden).
Verspreiding
Nederland
Zeldzaam. Ingeburgerd tussen 1950 en 1974.
Vlaanderen
Niet in Vlaanderen.
Wallonië
Mogelijk zeldzaam ingeburgerd.
Wereld
Oorspronkelijk uit Zuid-Europa (Middellandse Zeegebied). Elders ingeburgerd.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Planten in het nieuws
Geen Kaasjeskruid maar toch familie.
Verspreiding Kleinbloemig kaasjeskruid
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
