Algemeen
De Kleine kaardebol is qua hoogte zeker niet klein. Hij kan makkelijk net `zo groot, zo niet groter, worden dan Grote kaardenbol (Dipsacus fullonum). Dit in tegenstelling tot de rest van de onderdelen van de plant. Die zijn wel allemaal kleiner. En er is één groot verschil als hij bloeit, de bloemen zijn wit. Een kleine kanttekening staat in dit artikel van het forum van waarneming.nl. Kleine kaardenbol bloeit in Juli en Augustus.
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Er komen in Nederland minstens 4 Kaardenbol (Dipsacus) soorten in het wild voor in Nederland:
- Grote kaardebol (Dipsacus fullonum) - algemeen
- Kleine kaardenbol (Dipsacus pilosus) - vrij zeldzaam
- Slipblad kaardenbol (Dipsacus laciniatus) - vrij zeldzaam
- Slanke kaardenbol (Dipsacus strigosus) - zeldzaam
Verklaring Nederlandse naam
Het woord 'Klein' wordt hierboven bij de paragraaf Algemeen uitgebreid uitgelegd.
De gedroogde hoofdjes van de plant werden vroeger gebruikt om de wol te kaarden (distelen).Hiertoe werden een aantal van deze kaardebollen in een kruisvormige, houten houder bevestigd. De stroschubben dienden daarbij als de tanden van een kam.
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring
Namen in andere talen
- Frysk: Lytse kaarde
- English: Small teasel
- Français: Cardère poilue
- Deutsch: Behaarte Karde
- Espanõl: Cardencha menor
- Italiano: Dipsaco peloso
- Svenska: Hårig kardvädd
- Norsk: Hårkardeborre
- Dansk: Håret kartebolle
Verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Small teasel. Dit betekent "kleine kaardenbol", het zelfde als de Nederlandse naam.
De Franse naam is Cardère poilue. Cardère betekent "gekaard" en poilue betekent "behaard". Dus Behaarde kaardenbol. Deze plant is net zo en op dezelfde plekken behaard als zijn grotere broertje of zusje, maar dan met fijnere haren. In diverse stadia van bloei zijn deze fijnere haren goed te zien. Persoonlijk vind ik de haren bij Grote kaardebol meer op stekels lijken. Het woord Behaard komt In vele talen komt deze naam terug.
De Duitse naam is Behaarte Karde. Dit betekent "behaarde kaardenbol" net als de Franse naam.
De Spaanse naam is Cardencha menor. Dit betekent letterlijk "mindere/minderjarige" Kaardenbol. De Grote kaardenbol wordt in Spanje de "basis" Kaardenbol gezien.
De Italiaanse naam is Dipsaco peloso. Dipsaco is de Italiaanse benaming voor het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam. Peloso betekent "harig".
De Zweedse naam is Hårig Kardvädd. Hårig betekent "harig". Vädd is een Zweedse naam voor het geslacht Dipsacaceae (Kaardebol familie). Kard komt van Karda en betekent kaardgereedschap voor wol, katoenteelt voor het opruwen van stof. De herkomst van de naam Vädd is onzeker.
De Noorse naam is HårKardeborre. Dit betekent eigen "haarkaardebol" maar het heeft uitleg nodig. Kardeborre is een combinatie van het werkwoord "Karde", wat betekent "het kaarden van wol", en "Borre", Dit is eigenlijk de naam voor Arctium lappa (Grote klit en in het Engels Burdock). Hiermee wordt in het algemeen een bol met stekels mee bedoeld. Dus een klit om wol mee te kaarden.
De Deense naam is Håret Kartebolle.Håret betekent "behaarde". Kartebolle betekent gewoon "kaardebol".
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Half beschaduwde tot licht beschaduwde, min of meer open plaatsen op vochtige, matig voedselarme tot matig voedselrijke, kalkhoudende, humeuze grond (leem en stenige plaatsen).
Groeiplaats
Bossen (open plekken in loofbossen, beek- of rivierbeleidende bossen en populierenaanplantingen), bosranden, struwelen, kapvlakten, waterkanten (langs beken), langs spoorwegen, afgravingen (kalkgroeven) en steile hellingen.
Verspreiding
Nederland
Vrij zeldzaam in Zuid-Limburg en zeldzaam in Midden-Limburg, in het oosten van het land en in het oostelijk rivierengebied. Elders zeer zeldzaam.
Vlaanderen
Zeldzaam tot zeer zeldzaam, maar plaatselijk talrijk. Het meest in de Maasvallei en de Voerstreek.
Wallonië
Plaatselijk vrij algemeen in Lotharingen en in de Kalkstreek (in de zuidelijke Ardennen). Elders zeldzamer.
Wereld
Zuidwest-Azië, Zuid- en Midden-Europa. Noordelijk tot in Nederland en Engeland.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
