Moerasrolklaver (Lotus pedunculatus)

Iedereen zegt natuurlijk bij de eerste waarneming Rolklaver. Maar welke? Een van de mij persoonlijk grootste verschillen zijn de haren aan de zijkant van de stengelbladeren (Gewimperd heet dit). Moerasrolklaver bloeit in Juni tot en met Augustus.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Veel planten hebben bij een deel van de Nederlandse naam de woorden Water/Moeras/Rivier gekregen. Al deze soorten kunnen dan juist daar voorkomen. Eigenlijk word hiermee gezegd dat de betreffende plant een (zeer) natte bodemsamenstelling nodig heeft. De naam dient ook vaak ter onderscheid van andere soorten.

De naam rolklaver is aan de plant gegeven vanwege de ronde peulen/vruchten.

Volgens veel Etymologen is de herkomst van het woord Klaver onzeker. Het kwam al voor in het Middelnederlands (tussen 1200 en 1500) als Klever en Clavere. Het woord zou ook afgeleid kunnen zijn van het Oudgermaanse Cloefre, wat wil zeggen Splitsen of Klieven en dat zou slaan op het in drieén gespleten blad.

• Frysk: Sompetôchklaver
• English: Greater bird's-foot-trefoil
• Français: Lotier pédonculé
• Deutsch: Sumpf-Hornklee
• Espanõl: ?
• Italiano: Ginestrino peduncolato 
• Svenska: Stor käringtand
• Norsk: Fortiriltunge
• Dansk: Sump-kællingetand

Zie ook de wetenschappelijke verklaring

De Engelse naam is Greater bird's-foot-trefoil. Dit betekent "grotere driebladige vogelpoot". De plant op zich is niet groter maar doordat de Moerasrolklaver lange uitlopers maakt lijkt dit wel. Vroeger heette de plant, ook in Nederland, Grote rolklaver (Lotus major). Het Driebladige verwijst uiteraard naar een Klaversoort die algemeen voor komt. De naam 'bird's foot' verwijst naar het uiterlijk van de zaaddozen op hun stengel.

De Franse naam is Lotier pédonculé. Dit is de Franse benaming van de volledige wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Sumpf-Hornklee. Dit is de Duitse benaming van de volledige Nederlandse naam.

De Spaanse naam is mij onbekend. Het aantal varianten is zo groot dat ik de meest gebruikte naam niet ken.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Ginestrino peduncolato. Ginestrino betekent vreemd genoeg "bezem". Echter niet helemaal vreemd want het woord Ginestrino is te herleiden tot de bezemvormige struik Brem. En de oude Latijnse naam voor deze plant is Planta genista. Beide behoren tot dezelfde familie, de Vlinderbloemigen (Fabaceae). Pendunculato is de Italiaanse  benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.

De Zweedse naam is Stor käringtand betekent "grote oude vrouwen tanden". Het woord Grote word bij de Engelse naam uitgelegd. De Oude vrouwen tanden verwijzen naar de gelijkenis van gevlekte tanden met de gele tandvormige bloemen.

De Noorse naam is Fortiriltunge. Volgens Det Norske Akademis ordbok (een goed online Noors woordenboek) betekent For een voorzetsel/bijwoord of voegwoord voor, in relatie tot, in een mate die het normale, passende of redelijke overschrijdt betekent. Dus kort gezegd anders dan Gewone rolklaver (Lotus corniculatus subsp. corniculatus). Het woord Tiril (of Turul) komt waarschijnlijk met de gelijkenis van de lange bloemsteel met de lange stok die werd gebruikt om boter mee te karnen. Het woord Tunge betekent "tong". Dit verwijst naar de dicht gevouwen lip bij iedere bloem.

De Deense naam is  Sump-kællingetand. Sum betekent moeras. De uitleg staat bij de verklaring van de Nederlandse naam. Kællingetand betekent net zoals de Zweedse naam "oude vrouwen/wijven tand".

Ecologie

Bodem
Zonnige plaatsen op vochtige tot natte, matig voedselrijke, zwak zure tot basische (niet zilte) grond (zand, leem en veen).

Groeiplaats
Grasland (weiland, hooiland en nat, bemest grasland), bermen, dijken, ruigten, zeeduinen (duinvalleien), kapvlakten, afgravingen (zand- en leemgroeven), waterkanten en moerassen (rietland en laagveenmoeras).

Verspreiding

Nederland
Algemeen, maar vrij zeldzaam in Zeeland en in het noordelijk zeekleigebied en zeer zeldzaam in Flevoland.

Vlaanderen
Algemeen, maar vrij zeldzaam in het kustgebied.

Wallonië
Algemeen, maar vrij zeldzaam in Brabant en in het Maasgebied.

Wereld
In bijna heel Europa, Noord-Afrika en West-Azië. Ingeburgerd in o.a. Nieuw-Zeeland en Australië.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten