Poelruit (Thalictrum flavum)

Er zijn twee typische kenmerken van deze plant die nergens met nadruk worden beschreven. Ten eerste de geur. De bloem heeft zo'n typische geur dat je hem nooit meer vergeet. Ten tweede de bladvorm. Ik ken eigenlijk geen enkele andere wilde plant met deze bladvorm. In Nederland komt ook nog de veel zeldzamere Kleine ruit (Thalictrum minus) voor. Zowel de Poelruit als de Kleine ruit worden meestal waargenomen zonder kroonblaadjes. Deze waren er wel maar vallen snel af. Poelruit bloeit in Juni en Juli.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen minstens 3 Ruit (Thalictrum) soorten in het wild voor in Nederland:

• Akeleiruit (Thalictrum aquilegiifolium) - zeldzaam
• Kleine ruit (Thalictrum minus) - zeldzaam
• Poelruit (Thalictrum flavum) - algemeen

De naam is naar de voorkeur van groeien (bij een poel/waterkant, dus vochtig) en naar de omtrekvorm van het blad.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

• English: Common Meadow-rue
• Français: Pigamon jaune
• Deutsch: Gelbe Wiesenraute
• Espanõl: ?
• Italiano: Pigamo giallo 
• Svenska: Ängsruta
• Norsk: Gul frøstjerne
• Dansk: Gul Frøstjerne

De Engelse naam is Common Meadow-rue. Dit betekent letterlijk "gewone weide ruit". Alle Thalictrumsoorten heten in Engeland Meadow-rue. Er komen nog twee andere Ruitsoorten voor in Engeland. De Akeleiruit (French meadow-rue=Thalictrum aquilegiifolium) en de Kleine ruit (Lesser meadow-rue=Thalictrum minus). Rue betekent "ruit". Waarschijnlijk naar de vorm van de stengelbladeren, alhoewel ik dit nog nooit heb gelezen.

Voor de verspreiding van de Poelruit in Engeland zie deze kaart.

Voor de verspreiding van de Akeleiruit in Engeland zie deze kaart.

Voor de verspreiding van de Kleine ruit in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Pigamon jaune. Pigamon komt van het Griekse Puggnumi  dat "fixeren/stollen" betekent. Dit heeft betrekking tot de eigenschappen van de plant die het bloed doet stollen. Jaune betekent "geel", de kleur van de bloem.

De Duitse naam is Gelbe Wiesenraute. Dit betekent "gele weidenruit". Het is eigenlijk een kleine variant op de Engelse naam.

De Spaanse naam is mij onbekend.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Pigamo giallo. Pigamo is afgeleid van het Latijnse Pégamon en op zijn beurt weer van het Grieks afgeleid, met de betekenis van "bron", verwijzend naar de vochtige omgevingen waar de plant voorkeur aan geeft. Aangezien ik deze verklaring maar één keer ben tegengekomen is de echte verklaring mij onbekend. giallo betekent "geel" de kleur van deze plant. Er zijn verscheidene andere soorten Thalicrum en die hebben andere kleuren.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Ängsruta. Dit betekent ook "weideruit".

Voor de verspreiding van Poelruit in Zweden zie deze kaart.

De Noorse en Deense naam is gelijk, Gul frøstjerne. Dit betekent "geel sterzaad. Het zaad (Frø), als het nog in zaaddozen zit aan de plant, is stervormig! (stjerne betekent "ster").

Ecologie

Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde plaatsen op natte tot zeer vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, humeuze en vaak kalkhoudende grond.

Groeiplaats
Moerassen (rietland), waterkanten (langs rivieren, beken, kanalen, sloten, vijvers, laagveenplassen, spoorsloten, tichelgaten en in beek- en rivierdalen), ruigten (natte ruigten, verruigde rietvegetaties, strooiselruigten), grasland (drassig grasland), bermen, bossen en bosranden (grienden en wilgenbossen).

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen in laagveengebieden, in het rivierengebied, in het noordelijk zeekleigebied en in Noord-Brabant en vrij zeldzaam in het oosten en midden van het land, in Zeeland en in de Hollandse duinen. Elders zeer zeldzaam.

Vlaanderen
Algemeen in de Maasvallei en vrij algemeen in de Vlaamse zandstreek. Elders vrij zeldzaam tot zeldzaam.

Wallonië
Vrij zeldzaam langs de Maas en zijn zijrivieren. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Wereld
In bijna heel Europa, in West- en Midden-Siberië en in Noordwest-Afrika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten