Ridderzuring (Rumex obtusifolius)

Ridderzuring is een iets wat grotere Zuring met (net zoals vele andere Zuring soorten) erg mooie bloemen. Toch wordt deze plant als een lastig te bestrijden onkruid beschouwd. Hij komt vrijwel overal voor (zie ook het verspreidingskaartje) en heeft een erg lange penwortel. Als hij dan toch weg moet, dan lees je op veel sites dat er uitgegraven moet worden of chemisch bestrijd moet worden.

Om toch een goed inzicht te krijgen in deze familie staat op het YouTube-kanaal van Floron een lezing over o.a. de Zuring-soorten (Rumex). Later in deze video staat een uitleg over het Duizendknoopgeslacht (Persicaria, Fallopia en Polychonum)

Ridderzuring bloeit vanaf Juni tot en met Oktober.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen minstens 11 Zuring (Rumex) soorten in het wild voor in Nederland en bijna alle zijn algemeen dus een goede flora is zeker nodig:

• Bermzuring (Rumex crispus × obtusifolius) - Algemeen
• Bloedzuring (Rumex sanguineus) - Algemeen
• Geoorde zuring (Rumex thyrsiflorus) - Vrij zeldzaam
• Goudzuring (Rumex maritimus) - Algemeen
• Kluwenzuring (Rumex conglomeratus) - Algemeen
• Krulzuring (Rumex crispus) -Algemeen
• Moeraszuring (Rumex palustris) - Algemeen
• Ridderzuring (Rumex obtusifolius) - Algemeen
• Schapenzuring (Rumex acetosella) - Algemeen
• Veldzuring (Rumex acetosa) - Algemeen
• Waterzuring (Rumex hydrolapathum) - Algemeen

De plant bevat vrij veel kaliumoxalaat, een oplosbaar zout van oxaalzuur, dat braken en diarrhee veroorzaakt. De naam ridderzuring zou hier ook op duiden. Als iemand aan de diarree is zegt men in bepaalde streken wel dat hij "aan de ridder" is (persoonlijk heb ik van deze uitdrukking nog nooit gehoord).

Zuring slaat op de smaak van de plant (is ook bij andere Zuringsoorten zo). Het blad van zuring werd vroeger wel aangewend als middel tegen scheurbuik.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

• Frysk: Poddeblêd
• English: Broad-leaved dock
• Français: Patience a feuilles obtuses
• Deutsch: Stumpfblättriger Ampfer
• Espanõl: ?
• Italiano: Romice comune
• Svenska: Tomtskräppa
• Norsk: Byhøymole
• Dansk: Butbladet Skræppe

De Engelse naam is Broad-leaved dock. Dit betekent "breedblage dock". De bladeren van deze zuring zijn zo breed dat men er vroeger kaas en boter mee inpakte om ze koel te houden. Echter sommige zuringsoorten lijken op deze plant dus een goede flora is zeker nodig. Dock is een Engelse verzamelnaam voor Zuringplanten maar waarom dit Dock heet is mij onbekend.

Voor de verspreiding van Ridderzuring in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Patience à feuilles obtuses. Patience zou afgeleid zijn van het Latijnse lapathum. Dit bekekent "zuring", een algemene naam voor een Rumex-soort (Zuring-soort). Het komt van het Oudgriekse λάπαθον (Lápathon). À feuilles obtuses betekent "met stompe bladeren". Een verwijzing naar de vorm van de stengelbladeren.

De Duitse naam is Stumpfblättriger Ampfer. Dit betekent "stompbladige ampfer. Het Stompbladige is de Duitse benaming voor het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam. Ampfer is een oud Duits woord dat "scherp/zuur/bitter" betekent. De bladeren van alle Zuring-soorten (Rumex) smaken zuur/bitter door de aanwezigheid van oxaalzuur en tannine in de bladeren. Sommige soorten zijn te zuur om te eten maar andere soorten worden gekweekt als bladgroente of voor het gebruik als kruid. Het woord Ampfer word in Duitsland gebruikt voor planten uit het Rumex (Zuring)-geslacht.

De Spaanse naam is mij onbekend. Het aantal varianten is zo groot dat ik de meest gebruikte naam niet ken.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Romice comune. Dit is de Italiaanse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam. Romice is de Italiaanse benaming voor Rumex. Het is de Italiaanse naam voor elke soort uit het Zuring-geslacht. Dit woord word bij het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam uit gelegd. Het woord Comune betekent "gewoon" en is puur ter onderscheid van andere soorten. Krulzuring (Rumex crispus) heet bijv. romice crespo.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Tomtskräppa Dit betekent "landskräppa. Tomt betekenty "land". Skräppa betekent "zuring". Dus "landzuring".

Voor de verspreiding van Ridderzuring in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Byhøymole. De betekenis hiervan is mij nog onbekend.

De Deense naam is Butbladet Skræppe. Dit betekent "stompbladige skraeppe".

Ecologie

Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde, vochtige, voedselrijke tot zeer voedselrijke, vaak bemeste, omgewerkte grond (alle grondsoorten).

Groeiplaats
Tuinen, grasland (grasvelden, weiland, paardenweiden en beschaduwd grasland), bermen, dijken, ruderale plaatsen, ruigten (humeuze ruigten), braakliggende grond, waterkanten (o.a. rivieroevers, hoge aanspoelselgordels langs rivieren en langs sloten), perceelsscheidingen, bossen (wilgenbossen en langs bospaden), struwelen, heggen, boomgaarden en plantsoenen.

Verspreiding

Nederland
Zeer algemeen.

Vlaanderen
Zeer algemeen.

Wallonië
Algemeen.

Wereld
Oorspronkelijk uit Europa. Nu in alle werelddelen, in gebieden met een gematigd klimaat.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Explosie van zuring in de Eemlandpolder

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten