Algemeen
Ringelwikke is een van de kleinste Wikke soorten die er is. Je loopt er zo voorbij en dat is zonde. Want de plant is mede door de harige vruchten uiterlijk erg mooi. Ringelwikke bloeit al in Mei, Juni en Juli.
In 1700 publiceerde de Franse botanicus Joseph Pitton de Tournefort (5 juni 1656 - 28 december 1708) al een 3-delige boekenserie Institutiones Rei Herbariae met daarin een prachtige afbeelding van de bloem (delen) van deze plant.
Er komen minstens 11 soorten Wikke (Vicia) in het wild voor in Nederland:
- Bonte/zachte wikke (Vicia villosa) - Algemeen
- Gele wikke (Vicia lutea) - Zeldzaam
- Grote wikke (Vicia grandiflora) - Zeer zeldzaam
- Heggenwikke (Vicia sepium) - Algemeen
- Ringelwikke (Vicia hirsuta) - Algemeen
- Lathyruswikke (Vicia lathyroides) - Vrij zeldzaam
- Tuinboon (Vicia faba) - Zeldzaam/Verwilderd
- smalle wikke (Vicia sativa subsp. angustifolia) - Algemeen
- Vierzadige wikke/Slanke wikke (Vicia tetrasperma) - Algemeen
- Voeder/Vergeten/Smalle wikke (Vicia sativa) - Algemeen
- Vogelwikke (Vicia cracca) - Algemeen
Verklaring Nederlandse naam
Het woord Ringel komt van het oud-Nederlandse werkwoord ringhelen dat zoiets als "met een ring omringen" en dus duid Ringel op het rankend vermogen van de plant aan.
Deze plant heeft de neiging zich door middel van uitlopers omhoog te klimmen/wikkelen., vandaar de naam Wikke.
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring
Namen in andere talen
- Frysk: Lyts wikje
- English: Hairy Tare
- Français: Vesce hérissée
- Deutsch: Behaarte Wicke
- Espanõl: ?
- Italiano: Veccia hirsuta
- Svenska: Duvvicker
- Norsk: Tofrøvikke
- Dansk: Tofrøet vikke
Verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Hairy Tare. Hairy betekent natuurlijk "harig". Met een loep of macrolens is goed te zien dat alle delen van de plant aanliggende (platliggende) haren hebben. Het woord Tare is een beetje moeilijk. Eigenlijk betekent het "wikke" maar toch niet niet helemaal. Er zijn gek genoeg maar een paar soorten Wikke in Engeland die Tare heten. De exacte betekenis is mij dus onbekend.
De Franse naam is Vesce hérissée. Dit betekent gek genoeg "stekelige wikke" terwijl de haren op deze plant niet steken of klitten.
De Duitse naam is Behaarte Wicke. Dit betekent "behaaarde Wikke".
De Spaanse naam is Veza hirsuta. Dit is de Spaanse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Veccia hirsuta. Veccia is de Italiaanse benaming het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam. Hirsuta is Latijn en betekent "behaard".
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse naam is Duvvicker. Dit betekent "duif-wikke". Waarom is mij onbekend.
De Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk, Tofrøvikke/Tofrøet vikke. Dit betekent "tweezadig Wikke". Niet elke Wikke soort heeft het zelfde aantal zaden Soms is het zo specifiek dat zelfs de wetenschappelijke naam het aantal zaden weergeeft zoals bij Vierzadige wikke/Gladde wikke (Vicia tetrasperma)
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige, open plaatsen (pionier)op droge tot matig droge, matig voedselrijke, zwak zure tot kalkhoudende grond (zand en leem).
Groeiplaats
Akkers (graanakkers en hakvruchtakkers), zeeduinen (laag duinstruweel), bosranden, kapvlakten, onder struiken in plantsoenen, dijken, bermen, grasland (schraal grasland), langs spoorwegen (spoorbermen), industrieterreinen, braakliggende grond en afgravingen (zandgroeven).
Verspreiding
Nederland
Algemeen in het oosten en midden van het land, in Zuid-Limburg, in Zeeland en in de Hollandse duinen. Elders zeldzamer.
Vlaanderen
Algemeen, maar vrij zeldzaam in de Polders.
Wallonië
Algemeen, maar vrij zeldzaam in de Ardennen.
Wereld
Ringelwikke komt oorspronkelijk uit Europa en Azië. Ingeburgerd in alle werelddelen, in gebieden met een gematigd klimaat en plaatselijk ook in de tropen.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Ringelwikke
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten