Algemeen
Smal vlieszaad is nu echt zo'n plant die vele plantenliefhebbers niet herkennen. Niet omdat hij niet opvalt, de plant bestrijkt zo een oppervlak van een halve meter, maar omdat Smalvlieszaad geen plant is met kroonblaadjes, stamper e.d. Hij is ook vaak groen, alleen bij warmte kleurt de plant rood. Dus het is even zoeken in al een goede flora, want alleen staat hij daar in. Of een digitale herkenningsapp geeft uitkomst. De plant is de enige Vlieszaad-soort (Corispermum) die in het wild in Nederland voor komt. Smal vlieszaad bloeit in Juli en Augustus.
Verklaring Nederlandse naam
Elk vruchtje van deze plant heeft een, doorzichtig, vliesje aan de zijkant, volgens mij niet zichtbaar. Dit vliesje is smaller t.o.v. het Breed vlieszaad. Maar deze laatste is al lang niet meer waargenomen in Nederland dus vergelijken is onmogelijk. Het grappige is dat in de Flora Batava (zie de foto hieronder) precies staat waar, wanneer en door wie deze plant (destijds bekend als Corispermum hyssopilolium) is waargenomen.
Op de site van floravannederland.nl vond ik nog deze interessante tekst 'Breed vlieszaad is al langer bekend in onze contreien en wel sinds 1813. Het vermoeden bestaat dat de Kozakken die de Franse legers op de hielen zaten onwillekeurig zaad van deze plant hebben meegebracht, waardoor deze zich in België en Nederland kon vestigen. Inmiddels lijkt het erop dat deze soort nauwelijks nog voorkomt en overvleugeld is door zijn soortgenoot Smal vlieszaad. Een zaad van Breed vlieszaad is groter, heeft een bredere vleugel en de twee nerven om het ene zaad wijken vrijwel helemaal niet uit elkaar'.
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring
Namen in andere talen
- Frysk: Fluessied
- English: Bugseed
- Français: Corisperme de Pallas
- Deutsch: Schmalflügeliger Wanzensame
- Espanõl: ?
- Italiano: Erba cimice di Marshall (is Breed vlieszaad=Corispermum marschallii)
- Svenska: Lusfrö
- Norsk: ?
- Dansk: ?
Verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Bugseed. Deze naam komt in veel varianten voor in andere talen. Ik heb het nog het niet gevonden maar persoonlijk zie ik de gelijkenis van de zaden met ongedierte (Engels en Duits) of luis (Italiaans en Zweeds) wel. De vraagtekens staan in dit geval voor 'geen waarnemingen'.
Voor de verspreiding van Smal vlieszaad in Engeland zie deze kaart.
Voor de verspreiding van Smal vlieszaad in Duitsland zie deze
Voor de verspreiding van Smal vlieszaad in Zweden zie deze kaart.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige, open plaatsen (pioniervegeaties) op droge, vrij voedselarme, stikstofhoudende, kalkrijke grond (vrij grof of sterk waterdoorlatend zand, vaak gemengd met grind of schelpgruis en gruisachtige grond).
Groeiplaats
Opgespoten grond, langs spoorwegen (spoorbermen en spoorwegterreinen), waterkanten (rivierstrandjes), kale zandvlakten op industrieterreinen, haventerreinen, zeeduinen (verstoorde plekken), ruigten (kalkrijke ruigten), bermen (omgewerkte plaatsen) en afgravingen (zandgroeven).
Verspreiding
Nederland
Ingeburgerd sinds 1900. Vrij algemeen in de Hollandse en Zeeuwse duinen, in Zeeland en plaatselijk elders in het kustgebied en vrij zeldzaam in laagveengebieden, het noordelijk kleidistrict en het rivierengebied. Elders zeer zeldzaam.
Vlaanderen
Plaatselijk vrij algemeen in het kustgebied, met name in de buurt van de havens van Antwerpen, Gent en Zeebrugge. Elders zeldzaam of ontbrekend.
Wallonië
Niet in Wallonië.
Wereld
In het westelijke Middellandse-Zeegebied, in Midden-Europa en langs de West-Europese kust van Frankrijk tot in Duitsland.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Smal vlieszaad
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
