Algemeen
Sommige soorten (onder meer het Stekend- en Zacht longkruid die voorkomen in de Nederlandse duinen) van de Amarantenfamilie raken in de herfst los van de ondergrond en rollen, voortgedreven door de wind, soms ettelijk honderden meters verderop. Ook gebeurt het dat verschillende struikjes aan elkaar 'klitten' en zo een grote bol vormen. Deze eigenaardigheid , vergelijk het Amerikaanse "tumbleweed" (van die bollen die je in oude westernfilms zag), dient slechts tot de zaadverspreiding. Dit "rollen" gebeurt in het zand aan de kust. Want aan het verspreidingskaartje is goed te zien dat planten van deze familie een biotoop hebben van een vlakke, droge of iets wat zouthoudende grond. Sommige Loogkruiden groeien zelfs in zoutmoerassen en zijn zogenaamde halofyten. Samen met het iets zeldzamere Zacht loogkruid (Salsola subsp. tragus) zijn dit de enige Loogkruid (Salsola)-soorten die in Nederland in het wild voor komen. Stekend loogkruid bloeit vanaf Juli tot en met de herfst.
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Verklaring Nederlandse naam
De bladeren van deze plant zijn stekend, hard en ruw, dit in tegenstelling tot zijn soortgenoot het Zacht loogkruid (Salsola traags).
Uit dit kruid kon vroeger loogzout (Natriumcarbonaat) worden gewonnen. Verschillende loogen werden in de nijverheid (bijv.. in de zeepfabricage, in de leerlooierij, voor 't verwijderen van verf) en in de huishouding (als wasmiddel) gebruikt.
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring.
Namen in andere talen
- Frysk: Sâltkrûd
- English: Prickly Saltwort
- Français: Soude brûlée
- Deutsch: Kali-Salzkraut
- Espanõl: Barrila pinchosa
- Italiano: Erba-cali
- Svenska: Sodaört
- Norsk: Sodaurt
- Dansk: Sodaurt
verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Prickly Saltwort. Dit betekent "prikkende zoutwort". De sterk vertakte struikachtige plant wordt 10-50 cm hoog en heeft korte bladeren, die stekend, hard en ruw zijn dit in tegenstelling tot zacht loogkruid (Salsola tragus). Het woord Zout verwijst naar het feit dat dit Loogkruid graag in een zoute omgeving groeit. Wort wordt over het algemeen in het Engels gebruikt voor een plant die geneeskrachtige werkingen heeft of waardevol is als voedsel.
Voor de verspreiding van Stekend loogkruid in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Soude brûlée. Dit betekent "soda verbrand". Hiermee wordt bedoeld dat in Frankrijk Loogkruid vroeger werd verbrand. Hierdoor ontstond Kaliumcarbonaat. Dit is soda in zuivere vorm en werd o.a. gebruikt als schoonmaakmiddel en gebruikt bij de productie van glas.
De Spaanse naam is Barrilla pinchosa. Het woord Barilla werd gebruikt om te verwijzen naar Natriumcarbonaat gemaakt van elke plantaardige bron, want dit gebeurde met deze, zout tolerante, plant. Natriumcarbonaat is de wetenschappelijke naam voor zout/soda. Pinchosa betekent "stekelig".
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Erba-cali. Dit betekend "kalikruid".
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Duitse naam is Kali-Salzkraut. Dit betekent "kali-zoutkruid". Dit is een kleine variatie. Kaliumcarbonaat heette in de middeleeuwen ook wel kali/alkali. De woorden "alkali" en "kali" komen van het Arabische woord voor natriumcarbonaat, al-qali.
De Zweedse, Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk. Sodaört/Sodaurt/Sodaurt. Dit betekent "sodaört" Ört/eurt/urt is de Scandinavische term voor "kruid". Dus "sodakruid".
Voor de verspreiding van Stekend loogkruid in Zweden zie deze kaart.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige, open plaatsen op droge, matig voedselrijke tot voedselrijke, stikstofrijke, kalkrijke zandgrond.
Groeiplaats
Zeeduinen (voornamelijk in de zeereep en langs het strand, omgewerkte grond in de binnenduinen, op overstoven vloedmerken en aan de voet van jonge duinen).
Verspreiding
Nederland
Vrij algemeen langs de kust.
Vlaanderen
Vrij algemeen in het kustgebied. Zeer zelden elders aangevoerd met duinzand.
Wallonië
Niet in Wallonië.
Wereld
Gematigde streken in Europa en Azië en aan de kust van Noord-Afrika. Elders ingeburgerd.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Stekend loogkruid
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
