Witte waterkers (Rorippa nasturtium-aquaticum/Nasturtium officinale)

De Witte waterkers is het zeldzamere broertje/zusje van Gele waterkers (Rorippa amphibia). De plant kennen we als Waterkers het hebben over eetbaar of bij medicinale eigenschappen. Maar bij determineren goed uitkijken of je de juiste te pakken hebt want de plant lijkt veel op de veel algemenere Slanke waterkers (Rorippa microphylla/Nasturtium microphyllum). Witte waterkers bloeit Mei en September.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er zijn minstens 5 soorten Waterkers (Rorippa) dus een goede flora biedt uitkomst. De volgende soorten komen voor in Nederland: 

• Akkerkers (Rorippa sylvestris) - Algemeen
• Gele waterkers  (Rorippa amphibia) - Algemeen
• Moeraskers (Rorippa palustris) - Algemeen
• Oostenrijkse kers  (Rorippa austriaca) - Vrij zeldzaam
• Slanke waterkers (Rorippa microphylla/Nasturtium microphyllum) - Algemeen
• Witte waterkers (Rorippa nasturtium-aquaticum/Nasturtium officinale) - Vrij zeldzaam

Wit is dus een naam ter onderscheid van de Slanke- en Gele waterkers. Maar het gaat dus om de kleur van de bloemen.

Veel planten hebben bij een deel van de Nederlandse naam de woorden Water/Moeras/Rivier gekregen. Al deze soorten kunnen dan juist daar voorkomen. Eigenlijk word hiermee gezegd dat de betreffende plant een (zeer) natte bodemsamenstelling nodig heeft. De naam dient ook vaak ter onderscheid van andere soorten.

De naam Kers komt uit het oud Germaans. Het woord komt van Kresse/Kras wat een "lekkernij" betekent. De plant werd veel gegeten.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring

• English: Water-cress
• Français: Cresson de fontaine
• Deutsch: Gewöhnliche Brunnenkresse
• Espanõl: Berro de agua
• Italiano: Crescione d'acqua
• Svenska: Källfräne
• Norsk: Grøn engelskkarse
• Dansk: Tykskulpet Brøndkarse

De Engelse naam is Water-cress. Dit betekent "waterkers". Dit is de officiële Waterkers in Engeland. Alleen als de kleur of vorm anders is wordt de naam aangepast. Bijv. Gele waterkers (Rorippa amphibia) heet Great yellow-cress.

De Franse naam is Cresson de fontaine. Dit betekent natuurlijk "fontijn-kers". Dit geeft ook weer prima aan wat de voorkeur van groeiplaats is (snelstromend water en vochtige plaatsen).

De Duitse naam is Gewöhnliche Brunnenkresse. Dit betekent "gewone bron-kers" dus nagenoeg hetzelfde als de Franse naam.

De Spaanse en Italiaanse naam is nagenoeg gelijk, Berro de agua/crescione d'acqua. Het enige wat ik kon vinden is dat Berro is afgeleid van het Keltische Bẹrŭro. Wat dit letterlijk betekent is mij onbekend. Maar met Berro wordt  in Spanje en Italië een Kers-soort bedoeld, in dit geval (Witte) waterkers want Agua/Acqua betekent natuurlijk "water".

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Källfräne. Käll betekent "bron". Bedoelt zoals 'bij de bron, water dus. Fräne is een naam voorgesteld door de Zweedse Landbouwraad voor het kruidengeslacht Nasturtium in1894. Het woord is afgeleid van Frän dat letterlijk "minder scherp ruikend betekend". Bedoeld word hier dat de plant regelelmatig werd/word gegeten als tuinkers (Lepidium sativum) maar iets verfijnder smaakt.

De Noorse naam is Grøn engelskkarse. Grøn betekent "groente". Engelsk betekent "Engelse" en Karse betekent "kers". Dus Engelse groente kers. Deze plant werd/wordt o.a in Engeland veel als groente geteeld en gegeten. 

De Deense naam is Tykskulpet Brøndkarse. Tyks betekent "verdikte". Kulpet betekent waarschijnlijk de "vruchten" en Brøndkarse betekent "bron/water kers".

Ecologie

Bodem
Zonnige plaatsen in ondiep, helder, matig voedselrijk tot voedselrijk, kalkhoudend, soms stilstaand, maar meestal stromend tot snel stromend, zuurstofrijk, zoet of zwak brak water. Ook op natte bodems.

Groeiplaats
Water en waterkanten (beken, rivieren, kwelsloten en greppels), moerassen, bronnen, grasland (drassige weiland langs rivieren en kreken met getijdeninvloed en uiterwaarden), grienden en zeeduinen (sloten aan de duinrand).

Verspreiding

Nederland
Plaatselijk vrij algemeen in Zuid-Limburg en in het zoetwatergetijdengebied. Elders vrij zeldzaam tot zeldzaam.

Vlaanderen
Vrij algemeen, maar zeldzaam in de Kempen.

Wallonië
Vrij algemeen, maar zeldzaam in de Ardennen.

Wereld
Oorspronkelijk uit Europa en Azië. Nu in alle werelddelen, in gebieden met een gematigd of warm klimaat.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Waterkers is meer dan garnering

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten