Aegopodium podagraria (Zevenblad)

Details
Aegopodium podagraria

Algemeen

Zevenblad is samen met Fluitenkruid één van de meest voorkomende schermbloemige in Nederland. In de meeste gevallen maken mensen dan ook voor het eerst kennis met deze plant in de tuin.......als ze hem willen verwijderen, wat héél moeilijk blijkt te zijn door ondergrondse uitlopers. Veel schermbloemige lijken op elkaar. Gelukkig heeft deze als één van de kenmerken dat de bladeren niet geveerd zijn maar gedeeld. Hij bloeit van Juni tot in September.

Er komen minstens 20 soorten Schermbloemige in het wild voor in Nederland. Er vallen natuurlijk veel meer planten onder deze familie. Sommige soorten zijn Schermbloemige maar zien er heel anders uit. Sommige zijn echt zeldzaam. Op deze lijst staan alleen de vergelijkbare "witte" schermbloemige: 

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Verklaring Wetenschappelijke naam

De officiële wetenschappelijke naam is Aegopodium podagraria L.

Aegopodium is samengesteld komt van Aigos (Grieks) en betekent "geit" en Podion (Grieks) wat " pootje"  of "voetje" betekent. Dit in verband met de vorm van de kroonblaadjes die aan een geitenvoet zouden kunnen doen denken. Vooral door het teruggeslagen slipje in het midden van het kroonblaadje geven het idee dat het kroonblaadje op een geitenhoef (tweehoevig!) lijkt. Eventueel kan de naam ook afgeleid zijn van de vorm van de bladsteel met de schillen van de vernieuwingsknoppen , soms nog verbonden nadat het blad is afgescheurd van de wortelstok. 

Podagraria komt van Podagrarius (Latijn) betekent "jichtgenezend". De roem als geneesmiddel tegen jicht was in de middeleeuwen zo groot dat de plant in Engeland werd ingevoerd als medicinaal kruid. Dus hieruit kan je de conclusie trekken dat de plant niet inheems was, hij kwam hier niet van origine voor. Vroeger had de plant de Latijnse benaming Herba Sancta Gerardi. Dit omdat de heilige Gerardus (hij stierf in 959) deze plant gebruikte toen hij door jicht of rheuma werd geplaagd. Dit zie je terug je in de Engelse,Franse en Italiaanse naam voor deze plant.

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus.

Namen in andere talen

  • English: Ground Elder
  • Français: Herbe aux goutteux
  • Deutsch: Giersch
  • Espanõl: Pie de cabra
  • Italiano: Girardina silvestre
  • Svenska: Kirskål
  • Norsk: Skvallerkål
  • Dansk: Skvalderkål

verklaring Buitenlandse namen

Er zijn twee Engelse namen:

  1. Ground Elder. Dit betekent "grondvlier" naar de gelijkenis met de stengelbladeren met de Gewone vlier (Sambucus nigra).
  2. Gout weed. Dit betekent "jichtkruid". De verklaring is te lezen bij de wetenschappelijke naam.

Voor de verspreiding van Aegopodium podagraria in Engeland zie deze kaart

De Franse naam is Herbe aux goutteux. Dit betekent ook "kruid van het jicht".

De Duitse naam is Giersch. Giersch is een Oudduitse naam voor deze plant, waarvan de oorsprong moeilijk aan te geven is en waarover vele theorieën bestaan. 

De Spaanse naam is Pie de cabra. Dit betekent eigenlijk "koevoet". Maar het gaat hier om de gelijkenis van het gespleten uiteinde van de koevoet en de spleten kroonblaadjes (zie de paragraaf Verklaring wetenschappelijke naam). Deze plant word zelden waargenomen in Spanje.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Girardina silvestre. Zoals er in de Paragraaf Verklaring wetenschappelijke naam staat beschreven "Vroeger had de plant de Latijnse benaming Herba Sancta Gerardi. Dit omdat de heilige Gerardus (hij stierf in 959) deze plant gebruikte toen hij door jicht of reuma werd geplaagd". Girardina is de Italiaanse benaming voor Gerardus. Sylvestre komt van Sylva (Latijn) en betekent "bos". Niet dat deze plant alleen in het bos te vinden is (in tegendeel!) maar dit verwijst naar het feit dat Zevenblad de voorkeur heeft voor een schaduwrijke plek.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Kirskål. Het woord Kirs is moeilijk te achterhalen. Kål betekent "kool". Dit omdat de jonge stengelbladeren van Zevenblad als kool kunnen worden gegeten.

De Zweedse naam is Kirskål. Het woord Kirs is moeilijk te achterhalen. Kål betekent "kool". Dit omdat de jonge stengelbladeren van Zevenblad als kool kunnen worden gegeten.

De Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk, Skvallerkål/Skvalderkål

Ecologie & Verspreiding

Ecologie

Bodem
Half beschaduwde tot beschaduwde plaatsen op vochtige, voedselrijke, omgewerkte grond (zand, leem, zavel, klei en soms veen).

Groeiplaats
Bossen (beek- en rivierdalbossen en parkbossen), bosranden, heggen (voedselrijke zomen), aan de voet van beschaduwde hellingen, plantsoenen, waterkanten (beekoeverwallen en zandige slootkanten), tuinen, braakliggende grond, bermen en ruigten.

Verspreiding

Nederland
Zeer algemeen.

Vlaanderen
Zeer algemeen.

Wallonië
Zeer algemeen.

Wereld
In Europa, behalve in een groot deel van het Middellandse-Zeegebied. Oostelijk tot in het centrale deel van Siberië. Ingeburgerd in Noord-Amerika.

Meer

Zie ook de Nederlandse verklaring.

Verspreiding Aegopodium podagraria

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten

Foto's