Erigeron floribundus/Conyza bilbaoana (Ruige fijnstraal)

Deze Fijnstraal is een wat zeldzamere plant. De grootste kans op waarneming is Noord-en Zuid Holland. Maar met determinatie is het oppassen. Sommige fijnstralen zijn moeilijk uit elkaar te halen. De Fijnstraal is een lastige soort. Gelukkig heeft Floron op de verspreidingsatlas een handige determinatietabel gemaakt voor een aantal soorten. Ook heeft Floron een determinatiesleutel voor 4 soorten Fijnstraal gemaakt. Ruige fijnstraal bloeit in Juni tot en met Oktober.

Er komen in Nederland minstens 7 soorten Fijnstraal (Erigeron) in het wild voor:

• Muurfijnstraal (Muurfijnstraal) - Algemeen
• Zomerfijnstraal (Zomerfijnstraal) - Algemeen
• Canadese fijnstraal (Canadese fijnstraal) - Algemeen
• Ruige fijnstraal (Erigeron floribundus/Conyza bilbaoana) - Vrij zeldzaam
• Gevlamde fijnstraal (Erigeron/Conyza bonariensis) - Algemene soort
• Hoge fijnstraal (Erigeron/Conyza sumatrensis) (incl. daveauana) - Algemene soort
• Scherpe fijnstraal (Erigeron acer/Erigeron acris) - Vrij zeldzaam

De officiële wetenschappelijke naam is Erigeron floribundus (Kunth) Sch.Bip.

De naam Erigeron is afgeleid van het oude Griekse woord ἦρι (êri) dat "vroeg in de morgen" betekent en Geron γέρων (gérōn) dat "oude man" betekent. Deze twee woorden refereren naar de snel verschijnende harige vruchten na de bloei.

Floribundus is Latijn en betekent letterlijk "in bloei/bloeiend". Meestal wordt deze term gebruikt voor een plant die uitbundig bloeit. Dus om Ruige fijnstraal nu zo te noemen......

Conyza afgeleid van het Oud Griekse κόνυζα (kónuza), verwijzend naar het droge poeder dat de plant gebruikt om ongewenste insecten af ​​te weren.

Bilbaonana is een Verlatijnisering van de stad Bilboao (Brazillië). De plant komt van origine voor in Zuid-Amerika. De plant is pas sinds 2000 ingeburgerd.

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit (Kunth) Sch.Bip.

Kunth staat voor Karl Sigismund Kunth (Leipzig, 18 juni 1788 - Berlijn, 22 maart 1850), ook Carl Sigismund Kunth of verengelst als Charles Sigismund Kunth, was een Duitse botanicus. Hij is bekend als een van de eersten die de planten van de Amerikaanse continenten gingen bestuderen en categoriseren. Zijn bevindingen publiceerde hij in Nova genera et species plantarum quas in peregrinatione ad plagam aequinoctialem orbis novi collegerunt Bonpland et Humboldt (7 delen, Parijs, 1815-1825). In 1818 beschreef hij in deze publicatie de soort als Conyza floribunda.

Sch. Bip. staat voor Carl Heinrich Schultz (30 juni 1805 - 17 december 1867). Hij was een Duitse arts en botanicus , en een broer van botanicus Friedrich Wilhelm Schultz (1804-1876). Hij wordt aangeduid als Carl Heinrich 'Bipontinus' Schultz , Carl Heinrich Schultz Bipontinus of gewoon Bipontinus , dit is een gelatiniseerde verwijzing naar zijn geboorteplaats Zweibrücken (twee bruggen). Dit was nodig omdat er tijdens zijn leven nog een Duitse botanicus met dezelfde naam woonde, bekend als Carl Heinrich 'Schultzenstein' Schultz . Hij specialiseerde zich in studies van Compositae en was de taxonomische auteur van vele soorten binnen de familie. In 1865 herschreef de de soort als Erigeron floribundus in de publicatie Bulletin de la Société Botanique de France.

Zie ook de Nederlandse verklaring

• Frysk:  Rûch tongersied
• English: Bilbao Fleabane
• Français: Vergerette à fleurs nombreuses
• Deutsch: ?
• Espanõl: ?
• Italiano: Cèspica floribunda
• Svenska: ?
• Norsk: ?
• Dansk: ?

De Engelse naam is Bilbao Fleabane. Deze naam geeft meteen aan dat deze plant is komen "aanwaaien`` uit Zuid-Amerika, Bilbao en omgeving dus. Fleabane betekent zoiets als "vlooien verdoemer/verdrijver". Vroeger werd deze plant in de brand gestoken. De rook hiervan zou vlooien verdrijven.

De Franse naam is Vergerette à fleurs nombreuses. Vergerette betekent letterlijk "boomgaard" maar kan ook afgeleid zijn van het woord Verge dat "roede" betekent. Verwijzend naar de gelijkenis. 

De Duitse naam is mij onbekend. Veel Fijnstraal-soorten zijn onbekend in diverse landen. Het is dan ook vaak een jonge soort plant die enige tijd nodig heeft wil hij in verschillende landen waargenomen worden.

De Spaanse naam is mij onbekend.

De Italiaanse naam is Cèspica floribunda. Het woord Cespica betekent "struik". Een verwijzing naar de vorm van de plant. Door de vele zijtakken en het bijna houtachtige uiterlijk heeft de plant veel van een struik weg. Dit geldt niet voor elke Fijnstraal. Bijv. de Muurfijnstraal (Erigeron karvinskianus) ziet er heel anders uit en heet toch Cespica in het Italiaans. Na Cespica volgt een woord dat aangeeft om welke soort het gaat. In dit geval Floribunda. Dit is de Italiaanse benaming voor het tweede gedeelte van de eerste wetenschappelijke naam.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is mij onbekend.

De Noorse naam is mij onbekend.

De Deense naam is mij onbekend.

Ruige fijnstraal groeit op vochtige, voedselrijke, omgewerkte grond van braakliggende terreinen, industriegebieden, straatkanten, in ruigten en langs wateren in het stedelijk gebied. Vlak na de eeuwwisseling verscheen de soort in Rotterdam in Nederland en zij breidt zich sindsdien uit. Vermoedelijk is vestiging van Ruige fijnstraal in Rotterdam terug te voeren op het haven- en transportkarakter van deze stad. In Nederland is de soort nog zeer zeldzaam, maar is zij inmiddels al in een aantal stedelijke gebieden ingeburgerd. De plant heeft een voorkeur voor warme plekken als groeiplaats zodat het gewettigd lijkt te veronderstellen dat zij profiteert van klimaatverandering in Nederland. Ruige fijnstraal lijkt op Canadese fijnstraal, maar heeft kleinere bloemhoofdjes, is ruig behaard en heeft buisbloemen met vijf lobben. Ruige fijnstraal komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika.

CC-BY-SA 3.0 Niko Buiten, 2015

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten