Fragaria vesca

Algemeen

De Bosaardbei komt heel erg verspreid voor in Nederland. De bodem moet voldoende vochtig zijn, maar niet al te nat. Wel moet er wat kalk in de bodem zitten en de grond dient lemig van karakter te zijn. Zo ontbreekt de soort op veenbodems en droge hogere zandbodems. Het is de wilde tegenhanger van onze tuinaardbei. Alhoewel deze niet rechtstreeks afstamt van de Bosaardbei, de uitleg staat bij de verklaring van de Nederlandse naam. De vruchten zijn kleiner maar smaken  ook zoet.

De soort is te verwarren met de Aardbeiganzerik (Fragaria sterilis). Maar behalve dat de kroonblaadjes meer uit elkaar staan is de Aardbeiganzerik erg zeldzaam en komt bijna alleen voor in zuid-Limburg. Ook is hij te verwarren met de Schijnaardbei (Potentilla indica). Maar dit plantje heeft gele bloemen en er zijn meerdere duidelijke verschillen die in een goede flora te vinden zijn. Bosaardbei bloeit al in Mei tot in de herfst.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Verklaring Wetenschappelijke naam

De officiële wetenschappelijke naam is Fragaria vesca L.

De naam Fragaria komt van Fraga (Latijn), en betekent "aardbei", wat duidt op de vrucht van dit plantje. Een kleine aardbei.

Vesca (Latijn) komt van Vescus en betekent "zwak of fijn". Dit duidt op de zwakke smaak en grootte vergeleken gekweekte aardbeien. 

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit (L.) Dit staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij Fragaria vesca voor het eerst in zijn publicatie Species Plantarum.

       

Meer

Zie ook de Nederlandse verklaring.

Namen in andere talen

  • Frysk: Wylde ierdbei
  • English: Wild Strawberry, Alpine Strawberry, Woodland Strawberry
  • Français: Fraise des bois
  • Deutsch: Walderdbeere
  • Espanõl: Fresal silvestre
  • Italiano: Fragola di bosco
  • Svenska: Smultron
  • Norsk: Markjordbær
  • Dansk: Skov-Jordbær

Verklaring Buitenlandse namen

Er zijn vier Engelse namen:

  1. Wild Strawberry: Wild betekent "wild" en Strawberry natuurlijk "aardbei". Dit om aan te geven dat onze gekweekte aardbei uit het wild komt. Maar de Bosaardbei is wel een aparte botanische soort. De Cultuur aardbei is een kruising van bepaalde soorten (zie ook de Nederlandse verklaring).
  2. Alpine Strawberry: 300 jaar geleden ontdekt men ten oosten van Grenoble in de lage Alpen deze soort. Het is eigenlijk de voorloper van onze cultuurvariant die je in de winkel koopt.
  3. Woodland Strawberry: Dit betekent "bosaardbei" dus net zoals bij ons.

Voor de verspreiding van Bosaardbei in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Fraise des bois. Fraise betekent "aardbei". Des betekent "van het" en Des bois betekent "bos".

De Duitse naam is Walderdbeere. Dit betekent (vrij vertaald) "bosaardei".

Voor de verspreiding van Bosaardbei in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is Fresal silvestre. Fresal betekent "aardbei" en silvestre komt uit het Latijn en betekent "bos". 

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt,

De Italiaanse naam is Fragolina comune. Fragola betekent "aardbei". Comune betekent "gewoon/alledaags.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Smultron. Dit betekent "aardbei".

Voor de verspreiding van Bosaardbei in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Markjordbær. Mark betekent "stuk onbebouwde grond" en Jordbær betekent "aardbei".

De Deense naam is Skov-Jordbær. Dit is de Deense benaming voor de Nederlandse naam.

Ecologie & Verspreiding

Ecologie

Bodem
Zonnige tot vaak half beschaduwde plaatsen op matig vochtige tot droge, matig voedselarme tot matig voedselrijke, neutrale tot kalkrijke en vaak iets verdichte grond (op zand, leem, zavel, lichte klei en mergel).

Groeiplaats
Bossen (open plaatsen in loofbossen en langs bospaden), kapvlakten, houtwallen, bosranden, heggen, struwelen, dijken, bermen, afgravingen (zandgroeven en oude leemkuilen), grasland (kalkgrasland en hellinggrasland) op voormalige akkers, soms op muurtjes en in de zeeduinen.

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen in de Hollandse en Zeeuwse duinen, in het rivierengebied en in Zuid-Limburg. Elders vrij zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Vlaanderen
Algemeen, maar zeldzaam in de Polders en in de Kempen. Het meest in de Leemstreek.

Wallonië
Algemeen. Het meest in Brabant en ten zuiden van de Samber en de Maas (behalve in de Hoge Ardennen).

Wereld
In alle werelddelen. In gebieden met een gematigd klimaat.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding Fragaria vesca

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten

Foto's