Galanthus nivalis

Algemeen

Als je dit plantje ziet kan je beginnen met aftellen tot de lente weer begint (zeker voor degene die niet van kou en sneeuw houden). Maar nog even geduld want zoals de naam doet vermoeden blijft het Sneeuwklokje stug doorgroeien, sneeuw of geen sneeuw (maar wel koude). Meestal zie je dit plantje als cultivar in de tuin. Soms in het wild. Voor degene die niet genoegen neemt met één soort Sneeuwklokje is er deze tabel van het forum van waarnemingen.nl. Want er blijken minstens 6 soorten Sneeuwklokje (Galanthus) te zijn. Het Gewoon sneeuwklokje bloeit in Januari en Februari, sommige cultivars van dit plantje al in December.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Over de Deense naam kreeg ik het volgende bericht op Facebook. There's a few proverbs and poems associated with this flower. It is often picked, dried and sent along with "Gækkebreve" (Jesting letters) along with the verse: En vintergæk, en sommernar, en fugl foruden vinger. En lille ven som har dig kær en kærlig hilsen bringer". ("A winter jest, a summer fool, a bird without it's wings. A little friend who holds you dear a loving greeting brings". The receiver then has to guess the sender's identity. If the receiver can't guess who sent the letter, they owe the sender an Easter Egg. Often sent from grandchildren to grandparents who are often very poor at guessing! The letters are more or less elaborate papercuts depending on the sender's skill.

Een mooi Facebookbericht met o.a een uitgebreid verhaal over o.a de verspreiding is hier te lezen.

Verklaring Wetenschappelijke naam

De officiële wetenschappelijke naam is Galanthus nivalis L.

Galanthus komt van Oudgriekse γάλα, gala dat "melk" betekent en ἄνθος/anthos dat "bloem" betekent.

Nivalis is Latijn en betekent "met sneeuw bedekt". Dus heel logisch een plant met melkwitte bloemen die al bloeit als de grond bedekt is met sneeuw.

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij ? in de publicatie Species Plantarum. Alhoewel de plant al werd beschreven in de 1633-editie van John Gerard 's Great Herbal, 'or after the Dutch name Sommer sottekens that is Summerfools. Some call them also Snowdrops'. In de eerste editie (1597) beschreef hij het als het "tijdig bloeiende Bulbus-viooltje").

                    

Meer

Zie ook de Nederlandse verklaring.

Namen in andere talen

  • English: Snowdrop
  • Français: Perce-neige
  • Deutsch: Kleines Schneeglöckchen
  • Espanõl:
  • Italiano: Bucaneve
  • Svenska: Snödroppe
  • Norsk: Snøklokke
  • Dansk: Almindelig Vintergæk

Verklaring Buitenlandse namen

De Engelse naam is Snowdrop. Volgens de Engelse Wikipagina werd het eerste plantje al in1633 beschreven in een editie van John Gerard's Great Herbal. John Gerard (ook John Gerarde , ca. 1545-1612) was een Engelse kruidkundige met een grote tuin in Holborn , nu een deel van Londen. Zijn Great Herbal was eigenlijk een plagiaat, met aanvullingen, van het Kruidboek van Rembert Dodoens. Er zijn twee verklaringen voor het woord Snowdrop:

  1. Volgens mij kan je dit het beste vertalen met "als de sneeuw valt".
  2. Drop betekent "druppel". Maar aangezien sneeuw nooit in de vorm van druppels valt is de vrije vertaling toch "sneeuwdruppel" vanwege de vorm van de bloem.

Voor de verspreiding van Gewoon sneeuwklokje in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Perce-neige. Dit vertaal je met een zinnetje, "het doorboren van de sneeuw".

De Duitse naam is Kleines Schneeglöckchen. Dit betekent "klein sneeuwklokje". Dit geeft de suggestie dat er in Duitsland ook een groß Schneeglökchen word waargenomen. Dat niet maar er zijn wel heel veel andere soorten beschreven. Zie deze lijst.

Voor de verspreiding van Gewoon sneeuwklokje in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is  Campanilla de invierno. Dit betekent "klok van de winter". 

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt,

De Italiaanse naam is Bucaneve. Buca betekent "gat" en Neve "sneeuw". Het is ongeveer hetzelfde als de Franse naam. Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. De hier genoemde naam kan ook nog varianten hebben. 

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Snödroppe. Deze naam is gelijk aan de Engelse naam, "als de sneeuw valt".

Voor de verspreiding van Gewoon sneeuwklokje in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Snøklokke. Dit betekent "sneeuwklokje".

De Deense naam is Almindelig Vintergæk. Dit betekent winterclown. Hiermee wordt bedoeld dat als dit plantje de sneeuw doorboort dit iedereen een vrolijk gevoel geeft. Voor verder uitleg zie Algemeen.

Ecologie & Verspreiding

Ecologie

Bodem
Licht beschaduwde of soms zonnige plaatsen op vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, zwak zure tot iets kalkhoudende, humeuze grond (klei, leem, zavel, laagveen en zand).

Groeiplaats
Bossen (loofbossen, landgoedbossen, parkbossen en beek- en rivierbegeleidende loofbossen), hakhout, boomgaarden, hagen, struwelen, tuinen (o.a. oude tuinen en boerentuintjes), grasland, waterkanten (beekoevers) en dijken.

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen als stinsenplant.

Vlaanderen
Vrij zeldzaam (al sinds lang) ingeburgerd, maar plaatselijk zeer zeldzaam of ontbrekend.

Wallonië
Vrij zeldzaam tot zeldzaam, maar (vrijwel) niet in de Ardennen.

Wereld
Oorspronkelijk uit Zuidwest-Azië, Zuidoost-, Zuid- en Midden-Europa, westelijk tot in Noordwest-Spanje, noordelijk tot in Normandië (Frankrijk).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Planten in het nieuws

Verspreiding Galanthus nivalis

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten

LORON Verspreidingsatlas planten

Foto's