Herniaria glabra 2005.06.12 14.50.22


Algemeen

Als je het verspreidingskaartje bekijkt dan is te zien dat Kaal breukkruid het goed doet in de buurt van de Grote rivieren. Dat klopt ook want dit van oudsher inheemse plantje (hij komt hier van nature voor) heeft zich via die bodemsoort verspreid. Door bodemverandering is Breukkruid ook te vinden op andere plekken. O.a. aan de kust is hij te vinden. Samen met het veel zeldzamere Behaard breukkruid (Herniaria hirsuta) zijn dit de enige twee Breukkruid (Herniaria) soorten die in het wild voorkomen in Nederland. Kaal Breukkruid bloeit vanaf Juli tot en met de herfst.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Verklaring Wetenschappelijke naam

De officiële wetenschappelijke naam is Herniaria glabra L.

De naam Herniaria heeft te maken met de medicinale werking tegen breuken. Herniaria (Latijn) betekent "breuk". De plant bevat verscheidene geneeskrachtige stoffen, zoals saponinen.

Glabra ( Latijn) betekent "glad", dit als tegenhanger van het Behaard reukkruid (Herniaria hirsuta), wat overigens een exoot is en erg zeldzaam is.

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus.In 1753 beschreef hij Herniaria glabra in de publicatie Species Plantarum.

     

Meer

Zie ook de Nederlandse verklaring.

Namen in andere talen

  • Frysk: Breukkrûd
  • English: Smooth rupturewort
  • Français: Herniaire glabre
  • Deutsch: Kahles Bruchkraut
  • Espanõl: ?
  • Italiano: Ernaria glabra
  • Svenska: Knytling
  • Norsk: Brokkurt
  • Dansk: Brudurt

verklaring Buitenlandse namen

De Engelse naam is Smooth rupturewort: Dit betekent "zacht breukkruid". Zacht staat gelijk aan kaal.Dus bladeren en stengel zonder of nauwelijks bezet met haren. Breuk duidt op het gebruik als medicijn o.a. bij botbreuken. Wort wordt over het algemeen in het Engels gebruikt voor een plant die geneeskrachtige werkingen heeft of waardevol is als voedsel.

Voor de verspreiding van Kaal breukkruid in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Herniaire glabre. Dit is de Franse benaming voor de wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Kahles Bruchkraut. Dit betekent "kaal breukkruid".

De Spaanse naam is mij onbekend. Er zijn zo veel varianten de meest gebruikte naam niet ken.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Erniaria glabra. Dit is de Italiaanse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Knytling. Dit betekent "bindend/knopend", wat weer duidt op het gebruik bij botbreuken of de vorm van de plant, een of meerdere knopen.

Voor de verspreiding van Kaal breukkruid in Zweden zie deze kaart.

De Noorse en Deense naam is min of meer gelijk,Brudurt/Brokkurt. Brud/Brok betekent "breuk". Ört/eurt/urt is de Scandinavische term voor "kruid".

Ecologie & Verspreiding

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen op 's zomers droge, matig voedselrijke zand- en grindgrond en andere steenachtige, zwak zure en verstoorde grond.

Groeiplaats
Waterkanten (zandige en grindrijke rivieroevers), rivierduinen, grasland (open plekken in de lage grasmat van droog, weinig bemest weiland langs de rivieren), bermen, dijken, langs spoorwegen (spoorwegterreinen), braakliggende grond met veel puin, mijnafvalstortplaatsen, muren, soms in heideterreinen en op akkers, tussen straatstenen, industrieterreinen, zeeduinen (binnenduinrand) en afgravingen (zandgroeven).

Verspreiding

Nederland
Vrij zeldzaam in het rivierengebied in het oosten, midden en zuiden en in stedelijke gebieden. Elders zeer zeldzaam.

Vlaanderen
Zeldzaam.

Wallonië
Plaatselijk vrij algemeen in Lotharingen.. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Wereld
Europa, West-Azië en Noord-Afrika. Niet in een groot deel van Noordwest-Europa. In Groot-Brittannië vrijwel alleen in het zuidoosten.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding Herniaria glabra

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten