Algemeen
Het grappige van Grondster vind ik dat de plant s'winters onder water staat en als deze natte plek opdroogt hij weer tot bloei komt. Dit is vanaf Juli tot en met Oktober. Aan het verspreidingskaartje zie je dat deze plant best wel specifieke eisen aan de bodem stelt. Grondster bloeit precies in oost-Nederland maar is helaas wel kwetsbaar volgens de Rode lijst. En sterk achteruitgaand. Grondster is de enige Illecebrum-soort die in Nederland in het wild voor komt.
Verklaring Wetenschappelijke naam
De officiële wetenschappelijke naam is Illecebrum verticillatum L.
Illecebrum komt van Illecebra (Latijn) en betekent "lokmiddel". Dit om de sierlijkheid van deze plant aan te duiden.
Verticillatum komt van Verti (Latijn) en betekend "keren/wenden/draaien" en van Late (Latijn) en betekend "wijd en zijd in het rond over een grote uitgestrekdheid". Dit zegt alles over de groeivorm.
Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij Illecebrum verticillatum in de publicatie Species Plantarum.
Meer
Zie ook de Nederlandse verklaring.
Namen in andere talen
- Frysk: Grûnstjerke
- English: Coral-necklace
- Français: Illécèbre verticillé
- Deutsch: Knorpelkraut, Quirlige Knorpelmiere
- Espanõl:
- Italiano: Corrigiola verticillata
- Svenska: Glimmerört
- Norsk: Bruskbeger
- Dansk: Bruskbæger
Verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Coral-necklace. Dit betekent "koralen-ketting". Een mooie naam voor deze plant. Een roodkoralen open stengel met af en toe witte bloemetjes in de oksels.
Voor de verspreiding van Grondster in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Illécèbre verticillé. Dit is de Franse naam benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.
De Duitse naam is Knorpelkraut. Dit betekent "kraakbeenkruid". Na de bloei verhardt de bloembodem/beker van elk bloemetje tot de hardheid van ongeveer kraakbeen (zoals kraakbeenvissen).
De Spaanse naam is Fálago. De betekenis hiervan is mij onbekend.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Corrigiola verticillata. Corregiola betekent "riem". Niet te verwarren met Corrigiola wat Riempjes (Corrigiola litoralis) betekent, een heel ander plantje uit een heel andere familie. Het heeft te maken met het uiterlijk. Deze naam komt vaak terug bij planten waarbij de stengel kaal is en met regelmaat een knoop of bloem te zien is. Verticilata betekent natuurlijk "verticaal" refererend aan de verticale groei. Deze naam is bijna gelijk aan de Italiaanse naam voor Gewoon varkensgras (Polygonum aviculare) maar is absoluut geen familie.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse naam is Glimmerört. Glimmer betekent natuurlijk "glimmend/glans". Dit slaat op de helderwitte bloemetjes t.o.v. de donkere stengel. Ört/eurt/urt is de Scandinavische term voor "kruid".
Voor de verspreiding van Grondster in Zweden zie deze kaart.
De Noorse naam is Bruskbeger. Dit betekent "kraakbeenbeker". Dit verwijst naar de Duitse naam.
De Deense naam is Bruskbæger. Deze naam is vrijwel identiek aan de Noorse naam.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige, open plaatsen (pionier) op 's zomers matig droge tot vochtige,'s winters vaak onder water staande plaatsen op matig voedselarme, kalkarme, zure zandgrond.
Groeiplaats
Wegkanten (langs zandwegen en paden in heidestreken en langs niet geasfalteerde fietspaadjes), heide, afgravingen (zandgroeven) en op de bodem van droogvallende greppels. Vroeger ook in akkers.
Verspreiding
Nederland
Vrij zeldzaam op de zandgronden in het oosten en zuiden. Elders zeer zeldzaam.
Vlaanderen
Zeldzaam in het noorden van de provincie Antwerpen en in de Kempen. Elders zeer zeldzaam. Sterk afgenomen.
Wallonië
Zeer zeldzaam. Nog slechts op drie plekken.
Wereld
Zuid-Europa en Noord-Afrika (Middellandse Zeegebied) en in West-Europa van de Pyreneeën tot in Noord-Duitsland. Ook verspreid voorkomend in Engeland, Wales en Midden-Europa.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Illecebrum verticillatum
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
