Lathyrus pratensis (Veldlathyrus)

Als je tot het geslacht Lathyrus bent gekomen met determineren dan is deze niet moeilijk meer. Veldlathyrus is samen met de zeer zeldzame Naakte lathyrus de enige gele Lathyrus van dit geslacht. Veldlathyrus is een algemene soort in Nederland en bloeit in Juni, Juli en Augustus.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen 8 Lathyrus (Lathyrus) soorten in het wild voor in Nederland:

• Boslathyrus (Lathyrus) - zeldzaam
• Brede lathyrus (Lathyrus latifolius) - algemeen/verwilderde tuinplant
• Graslathyrus - (Lathyrus nissolia) - zeldzaam
• Moeraslathyrus (Lathyrus palustris) - vrij zeldzaam
• Naakte lathyrus (Lathyrus aphaca) - zeer zeldzaam
• Ruige lathyrus (Lathyrus hirsutus) - zeldzaam
• Veldlathyrus (Lathyrus pratensis) - algemeen
• Zeelathyrus (Lathyrus japonicus) - zeer zeldzaam

De officiële wetenschappelijke naam is Lathyrus pratensis L.

Het woord Lathyrus komt van Lathyros (Grieks) een erwtensoort die vroeger door arme mensen werd gegeten.

Veel planten hebben als tweede wetenschappelijke naam Arvense/Arvensis of Campestre/Campestris of Pratense/Pratensis gekregen. Al deze soorten kunnen dan overal voorkomen. Eigenlijk word hiermee gezegd dat de betreffende plant meestal geen specifieke bodemsamenstelling nodig heeft. De naam dient vaak ook ter onderscheid van andere soorten. Arvense/Arvensis komt van Arvum en is Latijn en betekent "grond/akker". Campestre/Campestris is Latijn en betekent "(open) veld". Pratense/Pratensis is Latijn en betekent "van de weide".

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij Lathyrus pratensis in de publicatie Species Plantarum.

Zie ook de Nederlandse verklaring.

• Frysk:  Giele skuontsjes
• English: Meadow Vetchling
• Français: Gesse des prés
• Deutsch: Wiesen-Platterbse
• Espanõl: 
• Italiano: Cicerchia dei prati
• Svenska: Gulvial
• Norsk: Gulskolm
• Dansk: Gul Fladbælg

De Engelse naam is Meadow Vetchling. Dit betekent "weide wikke". Het woord Meadow is de Engelse benaming voor het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam. Het woord Vetchling komt van Vetch. Zo wordt de Wikke familie genoemd in Engeland. Lathyrus is een onderdeel van deze familie. Het woord Vetch is afgeleid van het Latijnse Vicia. Wat dit precies betekent is mij onbekend.

Voor de verspreiding van Lathyrus pratensis in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Gesse des prés. Dit is de Franse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is  Wiesen-Platterbse. Dit betekent "weide-platteerwt". Logisch want de Lathyrus behoort tot dezelfde familie als bijv. onze doperwt. Wel zijn ze iets wat platter.

De Spaanse naam is Arveja de campo. Dit betekent letterlijk "erwt van het veld". Een logische naam want elke Lathyrus-soort is familie van de erwt die wij regelmatig eten.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Cicerchia dei prati. Cicerchia verwijst naar eetbare peulvruchten. Het woord komt van het Latijnse Cicer en betekent chick pea (Cicer aristinum). Deze boon is o.a van dezelfde familie als bijv. Kidneybonen. De peulen van de plant werden voornamelijk als veevoeder gebruikt. Dei prati betekent "van het land".

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Gulvial. Dit betekent "geel flesje". De bloemen van deze plant hebben, met enige fantasie, de vorm van een flesje.

Voor de verspreiding van Lathyrus pratensis in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Gulskolm. Dit betekent "gele dop(erwt)".

De Deense naam is Gul Fladbælg. Dit betekent "gele platte peul". Dus bijna het zelfde als de Duitse naam.

Ecologie

Bodem
Zonnige plaatsen op vochtige tot vrij natte, matig voedselrijke tot voedselrijke, weinig of niet bemeste, kalkhoudende tot zwak zure vaak kleiige grond (klei, löss, mergel, leem, zavel, maar soms ook op laagveen of zand.).

Groeiplaats
Grazige ruigten, grasland (vochtig, licht bemest grasland), bermen, dijken, waterkanten, langs spoorwegen (spoorbermen), zeeduinen (grazige duinvalleien), bosranden, struwelen, heggen, afgravingen (wanden van klei- en leemgroeven) en opgespoten grond (gestorte, lemige grond).

Verspreiding

Nederland
Algemeen, maar vrij zeldzaam in Zuidoost-Fryslân, Drenthe en in delen van Gelderland en Overijssel.

Vlaanderen
Algemeen, maar vrij zeldzaam in de Kempen.

Wallonië
Algemeen, maar vrij zeldzaam in de Ardennen.

Wereld
In Europa, West- en Midden-Azië en in sommige delen van Noord-Afrika. Ingeburgerd in Noord-Amerika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten