Malva neglecta (Klein kaasjeskruid)

Vroeger stond Malva bekend als een kruid dat erg handig was om te genezen tegen vele kwalen. Het stond bekend als Herba omniumorbium, wat zoiets betekent als "het kruid voor allerlei ziekten. Reeds Plinius vertelde dat een beker van het sap uit de planten getrokken alle ziekten uit het lichaam houdt. Persoonlijk vind ik de zaaddozen van deze plant het meest opvallen. Klein kaasjeskruid bloeit in Juni tot en met de September.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen in minstens 7 soorten Kaasjeskruid (Malva) in Nederland in het wild voor: 

• Donker kaasjeskruid (Malva sylvestris var. mauritiana) - Verwilderd
• Groot kaasjeskruid (Malva sylvestris) - Algemeen
• Kleinbloemig kaasjeskruid (Malva parviflora) - Zeldzaam
• Klein kaasjeskruid  (Malva neglecta) - Algemeen
• Muskuskaasjeskruid (Malva moschata) - Algemeen
• Rond kaasjeskruid (Malva pusilla) - Zeldzaam
• Vijfdelig kaasjeskruid (Malva alcea) - Vrij zeldzaam

Ook de plant Heemst (Althaea officinalis) lijkt veel op diverse Malva soorten. Heemst maakt wel deel uit van de Malvafamilie maar is een andere soort, een Athaea.

De officiële wetenschappelijke naam is Malva neglecta Wallr.

Er zijn drie verklaringen voor Malva:

1. Malva is afgeleid van Moloche/Malacha/Molkos (Grieks) en betekent "week/verzachten". De plant werd vanwege haar slijmerige sap weekmaker/verzachter.
2. Malva is afgeleid van Malluah (Hebreeuws!!) en betekent "saladeachtige groente", wat duidt op het gebruik van deze plant in het eten.
3. Malva komt van het Franse woord Mauve wat "rozeviolet" betekent naar de kleur van de kroonbladeren.

Neglecta komt van Neglectio (Latijn) en betekent "verwaarlozing/onverschilligheid". Misschien omdat deze plant niet opviel (klein) vergeleken het veel grotere Groot kaasjeskruid, dat gemakkelijk 1,5 meter hoog kan worden.

De vergeten Tongorchis (serapias neglecta) heeft als tweede latijnse naam ook Neglecta om aan te geven botanici hem lange tijd niet als zelfstandige soort gezien hebben en hem daarom "verwaarloosd" hebben.

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit Wallr.

Dit staat voor Karl Friedrich Wilhelm Wallroth (13 maart 1792 - 22 maart 1857 ). Hij was een Duitse botanicus. In 1824 beschreef hij Malva neglecta in de publicatie Sylloge Plantarum Novarum Itemque Minus Cognitarum a Praestantissimis Botanicis adhuc Viventibus Collecta et a Societate Regia Botanica Ratisbonensi Edita. Ratisbonae.

Zie ook de Nederlandse verklaring.

• Frysk: Lyts tsyske
• English: Common Mallow, Dwarf mallow
• Français: Mauve à feuilles rondes
• Deutsch: Weg-Malve
• Espanõl: ?
• Italiano: Malva trascurata
• Svenska: Skär kattost
• Norsk: Småkattost
• Dansk: Rundbladet Katost

Er zijn twee Engelse namen:

1. Common Mallow: Dit betekent "algemene mallow". Een wel erg algemene naam voor dit Kaasjeskruid. Gelukkig is er een andere naam want er is bij deze naam is geen verschil tussen Groot- en klein kaasjeskruid.
2. Dwarf mallow: Dit betekent "dwerg kaasjeskruid".

Voor de verspreiding van Klein kaasjeskruid in Engeland zie deze kaart.

Er zijn twee Franse namen:

1. Mauve à feuilles rondes: Dit betekent letterlijk "grote paarse met ronde bladeren. Met paars wordt natuurlijk de kleur van de bloemen bedoeld. Met Ronde bladeren worden de stengelbladeren bedoeld. Deze zijn niet altijd even rond. Deze soort kruist vaak met Rond kaasjeskruid (Malva pusilla). Rond kaasjeskruid heeft veel weg van het klein kaasjeskruid, maar heeft minder opvallende bloemen daar deze zich nauwelijks boven de kelk verheffen.
2. Mauve commune: Dit betekent "algemene paarse". Eigenlijk is deze naam hetzelfde als de Engelse naam.

De Duitse naam is Weg-Malve. Dit betekent "weg-malve".

De Spaanse naam is mij onbekend. Het aantal varianten is zo groot dat ik de meest gebruikte naam niet ken.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Malva neglecta. Deze is gelijk aan de wetenschappelijke naam.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Skär kattost. Dit betekent letterlijk "roze kat-kaas". Roze is dus min of meer de kleur van de plant. Met Kat-kaas wordt bedoeld dat het een soort "nepkaas" is. Natuurlijk worden hiermee bedoeld dat de vruchtdozen op kazen lijken (zie de verklaring bij de Nederlandse naam).

Voor de verspreiding van Klein kaasjeskruid in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Småkattost. Dit betekent "kleine kattost". Het woord Kattost wordt bij de Zweedse naam uitgelegd.

De Deense naam is Rundbladet Katost. Dit betekent "rondbladige kattost". Dit is weer een verwijzing naar Rond kaasjeskruid (Malva pusilla). Zie de eerste Franse naam.

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen op matig droge tot vochtige, voedselrijke tot zeer voedselrijke, met name stikstofrijke, vaak omgewerkte grond (zand, leem, zavel, klei en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Bij boerderijen, bermen (open plaatsen en langs fietspaden), wegranden, akkers (hakvruchtakkers), ruigten (voedselrijke ruigten), tuinen, braakliggende grond, enigszins ruderale plaatsen, zeeduinen (bij zeedorpen), bij hekken, heggen, langs muren en grasland (intensief beweide en bemeste dijken en weiland).

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen, maar zeldzaam in het oosten en midden van het land.

Vlaanderen
Vrij algemeen, maar zeldzaam in de Kempen.

Wallonië
Vrij algemeen, maar zeldzaam in de Ardennen.

Wereld
Oorspronkelijk uit gematigde streken in Europa en Azië. Nu in alle werelddelen, in gebieden met een gematigd klimaat.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Op de site Stadsplanten staat een leuk artikel over deze plant.

Geen Kaasjeskruid maar toch familie.

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten