Matricaria discoidea

Algemeen

Deze Kamille ruikt naast de Echte kamille (Matricaria chamomilla) erg sterk. Dit komt omdat deze deze soort etherische oliën heeft in alle delen van de plant. Maar net iets meer in de zaden. Dit maakt ze iets plakkerig zodat ze makkelijk blijven plakken aan je sokken e.d. en aan de vacht van een dier. Ook overleeft het zaad prima in het darmkanaal van een dier. Daarom is Echte kamille ook een echte tredplant. De plant is afkomstig van Noord-oost Azië en heeft zich hier meer dan honderd jaar geleden gevestigd. Hij bloeit vanaf Juni tot en met de herfst.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen in Nederland minstens 6 soorten "kamille" voor:

  • Echte kamille (Matricaria chamomilla) - algemeen
  • Gele kamille (Anthemis tinctoria) - vrij zeldzaam maar vaak ingezaaid
  • Reukloze kamille (Tripleurospermum maritimum ) - algemeen
  • Schijfkamille (Matricaria discoidea) - algemeen
  • Stinkende kamille (Anthemis cotula) - zeldzaam
  • Valse kamille (Anthemis arvensis) - vrij zelszaam

De naam "kamille" is zo geschreven omdat niet elke Kamille tot het zelfde geslacht behoort. Wel maken ze allemaal onderdeel uit van de Composietenfamilie (Asteraceae)

Verklaring wetenschappelijke naam

De officiële wetenschappelijke naam is Matricaria discoidea DC.

De naam Matricaria heeft twee verklaringen:

  1. Matricaria komt van Matrix (Latijn) en zou betekenen "baarmoeder". Dit vanwege de vroegere toepassing bij een onregelmatige menstruatie.
  2. Matricaria is afgeleid van de woorden Mater(Latijn) wat "moeder" betekent en Caria (Latijns) wat "zorg", wat ook weer verwijst naar "vrouwenziektes".

Welke plant tot het geslacht Matricaria behoort is sinds Linnaeus deze soort beschreef erg ingewikkeld. Op deze Wikipagina staat bij de paragraaf 'wetenschappelijke naam' een uitleg. 

Disoidea is afgeleid van Discus (Latijn) en betekent natuurlijk "werpschijf" wat betrekking heeft op de vorm van de bloemen. Dus geen lintbloemen dat de bloem een rond uiterlijk geeft, zoals een discus.

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit D.C.

Dit staat voor Dit staat voor Augustin Pyramus de Candolle (4 februari 1778 – 9 september 1841). Hij was een Zwitsers botanicus. Hij hanteerde in de vele werken die hij publiceerde verschillende spellingwijzen voor zijn naam. De "Principes élémentaires de botanique", die werd uitgegeven als de toelichting op zijn werk, bevatte de eerste weergave van classificatieprincipes waarbij hij, in tegenstelling tot de kunstmatige methodes van Carolus Linnaeus, een natuurlijke methode volgde. In 1838 beschreef hij Matricaria discoidea in de publicatie Prodromus Systematis Naturalis Regni Vegetabilis.

     

Meer

Zie ook de Nederlandse verklaring.

Namen in andere talen

  • Frysk: Knopkamelle
  • English: Pineapple Weed
  • Français: Matricaire discoïde
  • Deutsch: Strahlenlose Kamille
  • Espanõl:
  • Italiano: Camomilla falsa
  • Svenska: Gatkamomil
  • Norsk: Tunbalderbrå
  • Dansk: Skive-Kamille

verklaring Buitenlandse namen

De Engelse naam is Pineapple Weed. Dit betekent "ananaskruid". De bloemen (zonder straalbloemen) zien er uit als een mini-ananas en ruiken hier ook naar. De geur wordt besproken bij de Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van Matricaria discoidea in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Matricaire discoïde. Dit is de Franse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Strahlenlose Kamille. Dit betekent "straalloze kamille". Het is inderdaad een composiet, Kamille maakt onderdeel uit van de composietenfamilie (Compositae of Asteraceae: beide botanische namen zijn toegestaan), met alleen maar buisbloemen.

De Spaanse naam is mij onbekend. Het aantal varianten is zo groot dat ik de meest gebruikte naam niet ken.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Camomilla falsa. Dit betekent natuurlijk "valse kamille". Voor Nederlanders is dit een verwarrende naam want er bestaat ook een Valse kamille  (Anthemis arvensis) maar die heet in Italië Antemide arvense. Dus dus de falsa van Camomilla falsa is puur ter onderscheid. Ik neem aan dat er wordt bedoelt dat deze plant niet echt lijkt op wat je van een Kamille verwacht (witte straalbloemen met een geel hartje). 

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Gatkamomil. Dit betekent "straat kamille". Het woord Gat komt van Gata en betekent "straat". De Noorse naam hier onder begint met Tun. Hier wordt waarschijnlijk het zelfde mee bedoeld (een loze ruimte tussen twee boerderijen/landhuizen). Het is dus een Kamille die vaak te vinden is op deze plekken. Kamomille is de Zweedse benaming voor het tweede deel van de wetenschappelijke naam van Echte kamille.

Voor de verspreiding van Matricaria discoidea in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Tunbalderbrå. Een andere wetenschappelijke naam voor een Kamillesoort in Noorwegen is trouwens Tripleurospermum of Matricaria perforata (Schijfkamille). Tun betekent "tuin" (zie de Zweedse naam). Balderbrå betekent "de wenkbrauw van de god Balder". Alle Kamille soorten heten Balderbrå in Noorwegen. Het komt uit het mythologische Noorse boek de Edda. En speciaal deze zin "Een zeker kruid welke zo wit is als de wenkbrauw van Balder, van alle grassen is het het witste, En daarbij kunt u zijn rechtvaardigheid beoordeelen, zowel in haar als in lichaam. 

De Deense naam is Skive-Kamille. Dit is de Deense benaming van de Nederlandse naam.

Ecologie & Verspreiding

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen (tredplant) op droge tot vochtige, voedselrijke, betreden of omgewerkte grond (op de meeste grondsoorten).

Groeiplaats
Wegranden, op paden, karrensporen, tussen straatstenen, parkeerplaatsen, ingangen van recreatieterreinen, waterkanten (veedrinkplaatsen), ruigten, grasland (speelvelden en weilandingangen), ruderale plaatsen, hondenuitlaatplaatsen en akkers (zware grond).

Verspreiding

Nederland
Zeer algemeen. Voor het eerst gevonden omstreeks 1900.

Vlaanderen
Zeer algemeen. Met zekerheid voor het eerst gevonden in 1893, mogelijk ook al in 1874.

Wallonië
Zeer algemeen.

Wereld
Oorspronkelijk uit de kuststreken van Noordoost-Azië en noordwestelijk Noord-Amerika. In Europa voor het eerst gevonden in 1840 in Zweden. Tegenwoordig in een groot deel van de gematigde en de koelere streken op het noordelijk halfrond, maar ook in Australië, Nieuw-Zeeland en zuidelijk Zuid-Amerika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding Matricaria discoidea

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten

Foto's