Medicago minima

Algemeen

Kleine rupsklaver is zo'n beetje de kleinste telg uit de familie Rupsklaver (Medicago). Maar zeker niet de minst mooie! Zowel de bloemen als de blaadjes hebben een prachtige witte beharing. En natuurlijk vallen die typische vruchtjes weer op. Rupsklaver bloeit in Mei tot en met Oktober.

Er komen 10 Honingklavers (Melilotus) soorten in het wild voor in Nederland:

  • Citroengele honingklaver (Melilotus officinalis) - algemeen
  • Bonte Luzerne (Medicago × varia) - vrij zeldzaam
  • Gevlekte rupsklaver (Medicago arabica) - algemeen
  • Goudgele honingklaver (Melilotus altissimus) - algemeen
  • Kleine honingklaver (Melilotus indicus) - zeldzaam
  • Kleine rupsklaver (Medicago minima) - zeldzaam
  • Luzerne (Medicago sativa) - algemeen
  • Ruige rupsklaver (Medicago polymorpha) - zeer zeldzaam
  • Sikkelklaver (Medicago sativa subsp. falcata) - vrij zeldzaam
  • Witte honingklaver (Melilotus albus) - algemeen

Verklaring wetenschappelijke naam

De officiële wetenschappelijke naam is Medicago minima (L.) Bartal.

Medicago komt van Medicago van Media (stuk van Persië/Iran). Hier komt de plant oorspronkelijk vandaan.

Minima komt van Minus. Het is Latijn en betekent "klein".

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit (L.) en Bartal.

L. staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij de soort als Medicago polymorpha var. minima in de publicatie Species Plantarum. Gek genoeg zie ik nergens Medicago polymorpha var. minima staan. Dus hoe dit zit weet ik niet. Een jaar later heeft hij de soort opnieuw beschreven in de publicatie Flora Anglica. Soms staat de soort beschreven als Medicago minima (L.L. Helaas kan ik hierover niks vinden. Ik heb wel een scan kunnen vinden van de Flora Anglica. Maar het is mij onbekend waarom dit boek is geschreven. De plant word hierin ook niet genoemd. Dus hiervan heb ik geen voorbeeldfoto.

          

Bartal. staat voor Biagio Bartalini (1750-1822). Hij was een Italiaanse arts en botanicus geboren in Torrita di Siena. n 1776 publiceerde Bartalini Catalogo delle Piante dei dintorni di Siena , een van de vroegste toepassingen van de Linnaean-nomenclatuur in Italië. In deze flora heschreef hij de soort als Medicago minima.

     

Namen in andere talen

  • English: Bur Medick
  • Français: Luzerne naine
  • Deutsch: Zwerg-Schneckenklee
  • Espanõl: Cadillos
  • Italiano: Erba medica minima
  • Svenska: Sandlusern
  • Norsk: Småsnegleskolm
  • Dansk: Liden Sneglebælg

Verklaring Buitenlandse namen

De Engelse naam is Bur Medick. Bur verwijst steeds naar een andere stekelige plant zoals Klis Kleine klit/Gewone klit (Arctium minus) of Kleefkruid (Galium aparine). Niet dat deze plant er familie van is, absoluut niet. Maar het verwijst naar de stekelige vruchtjes die Kleine rupsklaver na de bloei vormt. Medick is de Engelse benaming voor het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam. 

De Franse naam is Luzerne naine. Dit betekent "dwerg Luzerne". Naine betekent "dwerg". Ik heb het nog nergens gelezen maar persoonlijk vind ik dat als deze rupsklaver bloeit hij veel op een Luzerne (Medicago sativa) lijkt alhoewel de bloem van deze plant geel is en die van Luzerne paars

De Duitse naam is Zwerg-Schneckenklee. Dit betekent "dwerg slakkenklaver" Het grappige is wat wij een rupsklaver (Medicago) noemen heet in Duitsland Schneckenklee (slakkenklaver).

De Spaanse naam is Cadillo. Dit betekent "klit". De verklaring staat bij de Engelse naam.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Erba medica minima. Erba betekent "kruid". Medica minima is de Italiaanse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Sandlusern. Dit betekent "zand Luzerne". Bij deze naam ligt de nadruk op de groeiplaats van de plant, een droge, kalkhoudende grond.

De Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk Småsnegleskolm/Liden Sneglebælg. Dit betekent "kleine zaadcapsule/doos".

Ecologie & Verspreiding

Ecologie

Bodem
Zonnige, open tot grazige plaatsen op droge, voedselarme tot matig voedselrijke, neutrale tot kalkrijke grond (zand, zavel en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Zeeduinen (langs duinpaden, grasland en binnenduinweiland), dijken (kanaaldijken), grasland (kalkgrasland), langs spoorwegen (spoorwegterreinen), braakliggende grond, opgespoten grond (kalkrijk zand) en waterkanten ('s zomers droogvallende rivierstrandjes en langs grindgaten).

Verspreiding

Nederland
Zeldzaam in de Zeeuwse en Zuid-Hollandse duinen en zeer zeldzaam langs de Maas en de Waal in Limburg en in de rest van Zeeland.

Vlaanderen
Zeer zeldzaam in de duinen en langs de rivieren.

Wallonië
Zeer zeldzaam in de zuidelijke Ardennen en langs de Maas en de Vesder.

Wereld
Europa. Noordelijk tot in Engeland en Zuid-Zweden. Ook in Noord-Afrika (Atlasgebergte), Zuidwest-Azië en China. Ingeburgerd in Noord-Amerika en Australië.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Meer

Zie ook de Nederlandse verklaring

Verspreiding Medicago minima

Verspreiding Kleine rupsklaver

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten