Algemeen
Bosbingelkruid is een vrij onopvallende plant die op een paar kenmerken verschilt met de Tuinbingelkruid (Mercuralis annua). Deze kenmerken staan het best beschreven in een goede flora. Eentje er van is de bloeitijd. Terwijl de Tuinbingelkruid pas in Juni bloeit bloeit Bosbingelkruid al in April/Mei. Hij is wel zeldzaam en komt alleen op een paar plaatsen in Nederland voor en ook ingezaaid in Heemtuinen. In de oudheid en in de Middeleeuwen werd Bosbingelkruid als effectief beschouwd bij maagconstipatie en als een middel om menstruatiebloedingen snel te stimuleren, en het werd ook gebruikt voor oogproblemen en een verstopte gehoorgang. De laxerende werking is bewezen. Tegenwoordig wordt de plant zelden als medicinale plant gebruikt. Te veel gebruik van Bingelkruid was niet verstandig want alle delen van de plant hebben het hoogste gehalte aan werkzame stoffen als de vrucht rijp is . Het gedroogde kruid zou geen effect hebben. De hele plant wordt als licht giftig beschouwd. Zoals gezegd Bosbingelkruid bloeit al in April en Mei.
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Verklaring Wetenschappelijke naam
De officiële wetenschappelijke naam is Mercurialis perennis L.
De naam Mercurialis (Grieks) komt van de god Mercurius. Deze god was net zo veranderlijk (wat betreft verschijning) als het voorkomen van de plant. En hij zou de geneeskrachtige eigenschappen van de plant ontdekt hebben.
Perennis (Latijn) betekent "het gehele jaar durend", wat duidt op het feit dat de plant het gehele jaar bloeit. Het is dan ook een meerjarige plant dat in tegenstelling tot de Tuinbingelkruid (Mercurialis annua).
Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij Mercurialis perennis voor het eerst in de publicatie Species Plantarum.
Meer
Zie ook de Nederlandse verklaring.
Namen in andere talen
- English: Dog's Mercury
- Français: Mercuriale vivace
- Deutsch: Waldbingelkraut
- Espanõl: Berza de perro
- Italiano: Mercorella perenne
- Svenska: Skogsbingel
- Norsk: Skogbingel
- Dansk: Almindelig Bingelurt
Verklaring buitenlandse namen
De Engelse naam is Dog's Mercury: Dog's betekent "van de hond". Het voorvoegsel Dog werd vaak gegeven aan wilde bloemen die ontbraken in geur of andere goede eigenschappen van verwante soorten - als, bijvoorbeeld, Dog Violet, Hondsroos, etc. De plant is dan ook giftig, dit in tegenstelling tot de minder giftige Tuinbingelkruid (Mercuralis annua). Mercury is naar de Griekse god Mercuris die de geneeskrachtige eigenschappen van de plant ontdekt zo hebben. Zie ook de wetenschappelijke verklaring.
Voor de verspreiding van Bosbingelkruid in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Mercuriale des bois. Dit is de Franse benaming voor de wetenschappelijke naam.
De Duitse naam is Waldbingelkraut: Dit is de Duitse vertaling van de Nederlandse naam.
Voor de verspreiding van Bosbingelkruid in Duitsland zie deze kaart.
De Spaanse naam is Berza de perro: Berza betekent "kool". De betent "van" en Perro betekent "hond". Een nuttige soort dus (als Kool) maar niet deze soort. (zie ook de Engelse naam).
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt,
De Italiaanse is Mercorella perenne. Dit is de Italiaanse benaming voor ook weer de wetenschappelijke naam.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse en Noorse naam is Skogsbingel: Deze naam bestaat uit twee delen. Skogs betent "bos" en Bingel is de Zweedse benaming voor de tweede Nederlandse naam (Bosbingelkruid) van de plant.
Voor de verspreiding van Bosbingelkruid in Zweden zie deze kaart.
De Deense naam is Almindelig Bingelurt: Almindelig betekent "algemeen". De plant komt in Denemarken algemeen voor. Bingelurt is de Deense benaming voor Bingelkruid.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Beschaduwde plaatsen op vochtige tot soms vrij natte, matig voedselarme tot matig voedselrijke, neutrale tot kalkrijke grond met een goed verterende strooisellaag (leem, zavel, klei, löss en mergel).
Groeiplaats
Bossen (loofbossen, gemengde bossen, hellingbossen, kalkrijke bossen, bergbossen en bronbossen), kapvlakten, struwelen en langs resten van houtwallen, waterkanten (beschaduwde beekoeverwallen) en zeeduinen.
Verspreiding
Nederland
Zeldzaam in Zuid-Limburg en zeer zeldzaam in het oosten van het land, in het rivierengebied, in de Kempen en in de kalkrijke duinen.
Vlaanderen
Vrij algemeen in de Leemstreek. Elders zeldzaam tot zeer zeer zeldzaam of ontbrekend.
Wallonië
Algemeen in het Maasgebied en in Lotharingen (de zuidelijke Ardennen) en vrij zeldzaam in Brabant. Elders zeer zeldzaam.
Wereld
In Europa, noordelijk tot in Zuid-Scandinavië en zuidelijk tot in het noorden van Spanje, Italië, de Balkan en de Kaukasus tot in Iran Ook in Noord-Afrika. Ingeburgerd in Australië.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Mercurialis perennis
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
