Myosotis sylvatica (Bosvergeet-mij-nietje)

Aan het Floron verspreidingskaartje is al te zien dat dit heel vaak een verwilderd Tuinvergeet-mij-nietje is. Deze hebben meer dan vijf kroonslippen en met min of meer gevulde bloemen. Dus een goede flora is hier zeker nodig om te zien of het een wild exemplaar is of een cultivar. Bosvergeet-mij-nietje bloeit in Mei tot en met Juli.

Er komen minstens 7 Vergeet-mij-nietjes (Myosotis) in het wild voor in Nederland:

• Akkervergeet-mij-nietje (Myosotis arvensis) - algemeen
• Bosvergeet-mij-nietje Myosotis sylvatica) - algemeen
• Ruw vergeet-mij-nietje (Myosotis ramosissima) - algemeen
• Stijf vergeet-mij-nietje (Myosotis stricta) - zeldzaam
• Veelkleurig vergeet-mij-nietje (Myosotis discolor) - algemeen
• Weidevergeet-mij-nietje (Myosotis scorpioides subsp. nemorosa) - zeer zeldzaam
• Zompvergeet-mij-nietje/Moerasvergeet-mij-nietje (Myosotis laxa subsp. cespitosa/Myosotis scorpioides subsp. scorpioides) - algemeen

De Determinatie hiervan is niet simpel. Een goede flora is in dit geval echt nodig.  Bekijk je deze plantjes van dichtbij (meestal met een loepje) dan valt meteen op dat ze zo vlakbij wel heel dicht behaard overkomen. Dit klopt want alle Vergeet-mij-nietjes behoren tot de Ruwbladigenfamilie (Boraginaceae).

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

De officiële wetenschappelijke naam is Myosotis sylvatica Ehrh. ex Hoffm.

Myosotis komt van Myos (Grieks) en betekent "muis", en van Otis (Grieks) en betekent "oortjes". Beide omdat de bloem zachte beharing heeft en wat vorm betreft wel lijkt op een muizenoor.

Sylvatica komt van Silva (Latijn) en betekent "bos". Dit benadrukt weer de voorkeur voor de groeiplaats (in de schaduw, bijvoorbeeld onder bomen).

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit Ehrh. ex Hoffm.

Ehrh. staat voor Jakob Friedrich Ehrhart (4 november 1742 –  26 juni 1795). Hij was een Duits botanicus en mycoloog. Ehrhart was een leerling van Carl Linnaeus aan de Universiteit van Uppsala en werd later directeur van de botanische tuin van Hannover. In de periode 1780 tot 1793 schreef hij verscheidene belangrijke werken over plantkunde.

ex, een afkorting bij een auteurcitatie die aangeeft (in de plantkunde) dat de eerste auteur het taxon heeft beschreven, maar de tweede auteur de eerste geldige formele beschrijving heeft gegeven

Hoffm. staat voor Georg Franz Hoffmann  (13 januari 1760 - 17 maart 1826). Hij was een Duitse botanicus en lichenoloog . Tussen 1792 en 1803 was hij hoofd van de Plantkunde-afdeling en directeur van de Botanische Tuin van de Universiteit van Göttingen. Reeds een beroemde botanicus, in het bijzonder vanwege zijn werk aan korstmossen , vestigde hij zich in januari 1804 in Moskou en leidde hij de afdeling Plantkunde aan de Universiteit van Moskou, evenals de Botanische tuin.

Hoffmann beschreef in 1791 voor het eerst Myosotis sylvatica in de publicatie Deutschlands Flora oder Botanisches Taschenbuch.

Zie ook de Nederlandse verklaring

• English: Wood Forget-me-not
• Français: Myosotis des forêts
• Deutsch: Wald-Vergissmeinnicht
• Espanõl: ?
• Italiano:Nontiscordardimé dei boschi
• Svenska: Skogsförgätmigej
• Norsk: Skogminneblom
• Dansk: Skovforglemmigej

De Engelse, Franse en Duitse naam is gelijk, Wood Forget-me-not/Myosotis des forêts/Wald-Vergissmeinnicht. Dit betekent "bosvergeet-mij-nietje". Het is letterlijk de Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van Bosvergeet-mij-nietje in Duitsland zie deze kaart.

Voor de verspreiding van Bosvergeet-mij-nietje in Engeland zie deze kaart.

De Spaanse naam is mij onbekend. Ik zie ook geen waarnemingen in Spanje.

De Italiaanse naam is Nontiscordardimé dei boschi. Dit betekent precies het zelfde als de volledige Nederlandse naam, "vergeet- mij-nietje van het bos".

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse, Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk, Skogsförgätmigej/Skogminneblom/Skovforglemmigej. Dit betekent alle ook "bosvergeet-mij-nietje".

Voor de verspreiding van Bosvergeet-mij-nietje in Zweden zie deze kaart.

Ecologie

Bodem
Half- tot licht beschaduwde, vrij open plaatsen op matig droge tot vochtige, matig voedselrijke, neutrale tot kalkhoudende grond met een goed verterende strooisellaag (zand, leem, zavel en mergel).

Groeiplaats
Bossen (vrij droge, voedselrijke bossen, lichte loofbossen, hellingbossen, parkbossen en langs bospaden), bosranden, kapvlakten, struwelen, bij buitenplaatsen, bermen, tuinen, plantsoenen, langs spoorwegen (spoorbermen) en waterkanten (beschaduwde beekoevers).

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen in Zuid-Limburg en zeldzaam in het zuidoosten van het land. Elders alleen verwilderd.

Vlaanderen
Vrij algemeen in de Leemstreek en de Voerstreek en vrij zeldzaam in het Maasgebied. Elders meestal alleen verwilderd.

Wallonië
Vrij algemeen in het Maasgebied en in de zuidelijke Ardennen. Elders vaak verwilderd.

Wereld
Gematigde en koudere streken in Europa, Azië en Noord-Afrika. het meest in gebergten in Midden- en Zuidwest-Azië en Zuid- en Midden-Europa. Noordwestelijk tot in Nederland en Groot-Britannië. Ingeburgerd in Noord-Amerika, kleine delen van Australië en in Nieuw-Zeeland.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten