Sagittaria latifolia (Breed pijlkruid)

Breedbladig pijlkruid is de verwilderde cultuurvariant van Pijlkruid (Sagittaria sagittifolia) die regelmatig in het wild voorkomt. Samen met het andere Pijlkruid zijn dit de enige twee soorten Pijlkruid die in Nederland voorkomen. De plant komt van origine uit Noord-Amerika en Canada (hij is na 1900 ingevoerd) en wordt hier in het wild gezien als invasief. Alhoewel dit Pijlkruid in het wild best wel zeldzaam is. Hij bloeit van Juni tot en met September.

De officiële wetenschappelijke naam is Sagittaria latifolia Willd.

Saggitaria komt van Sagitta (Latijn) en betekent "pijl" wat duidt op de vorm van het blad.

Lati (Latijn) komt van Latitudo en betekent "breedte". Folia komt van Folis (Latijn) en betekent "blad". Het hele woord zegt dus "breed pijlvormig blad".

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit Willd.

Dit staat voor Carl Ludwig (von) Willdenow (Berlijn, 22 augustus 1765 – aldaar, 10 juli 1812). Hij was een Pruisisch botanicus, farmaceut en taxonoom. Hij wordt beschouwd als een van de grondleggers van de plantengeografie, de studie van de verspreidingsgebieden van planten. Hij was de mentor van Alexander von Humboldt. Zijn herbarium met meer dan 20.000 exemplaren bestaat nog steeds binnen de botanische tuin van Berlijn. In 1805 beschreef hij Sagittaria latifolia voor het eerst in de publicatie Species Plantarum (Editio Quarta). Wel uitgegeven door Carl Linnaeus maar verzorgd door Wildenow.

Zie ook de Nederlandse verklaring

• Frysk: Breed snoekeblêd
• English: Duck-potato, broadleaf arrowhead
• Français: Sagittaire à larges feuilles, Sagittaire obtuse
• Deutsch: Veränderliches Pfeilkraut
• Espanõl: ?
• Italiano: Sagittaria americana
• Svenska: Bredpilblad
• Norsk: ?
• Dansk: Bredbladet Pilblad

Er zijn twee Engelse namen:

1. Duck-potato. Het woord Duck is naar de gelijkenis met de brede stengelbladeren. De, holle, wortels werden door diverse inheemse stammen als een soort aardappels onder water verbouwd en gegeten. Het woord Duck-potato kent vele variaties. Het grappige aan deze naam is dat eenden deze plant niet eten, ook zelden of nooit de knollen, die meestal te diep worden begraven om erbij te kunnen, hoewel ze wel vaak de zaden eten . Bevers , Noord-Amerikaanse stekelvarkens en muskusratten, dieren die net als de plant uit Noord-Amerika komen, eten wel de hele plant, inclusief knollen.
2. Broadleaf arrowhead. Dit betekent "breedbladig pijlhoofd". Dit omdat de grote, pijlvormige en zeer glanzend bladeren niet op het water liggen, zoals die van de Witte waterlelie (Nymphaea alba), maar ​​moedig erboven staan en veel breder zijn dan Pijlkruid (Sagittaria sagittifolia).

Voor de verspreiding van Breedbladig pijlkruid in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Sagittaire à larges feuilles. Dit betekent "saggotaria met grote bladeren". Sagittaire is de Franse benaming voor het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Veränderliches Pfeilkraut. Dit betekent "veranderlijk pijlkruid".

Voor de verspreiding van Breedbladig pijlkruid in Duitsland zie deze kaart.

De Italiaanse naam is Sagittaria americana. Sagittaria is de Italiaanse benaming voor het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam. Americana verwijst weer naar de origine herkomst van de plant (Noord-Amerika, Canada).

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Spaanse naam is mij onbekend. Ik zie ook nog maar één waarneming.

De Zweedse en Deense naam is min of meer gelijk, Bredpilblad/Bredbladet Pilblad. Dit betekent "breed/breedbladig pijlblad".

Voor de verspreiding van Breedbladig pijlkruid in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is mij onbekend.

Breed pijlkruid is een soort uit Noord-Amerika die als sierplant gecultiveerd wordt en plaatselijk ingeburgerd is op dezelfde standplaatsen waar ook Pijlkruid zich thuis voelt. Deze, vaak tweehuizige plant heeft net als Pijlkruid driekantige, boven het water uitstekende stengels en bladeren, alleen is de pijlvormige top vaak groter en breder. De eerst gevormde bladeren zijn net als bij Pijlkruid lintvormig en blijven ondergedoken, hetgeen bij beide soorten het geval blijft wanneer de plant in dieper water staat en niet tot bloei komt. Bij Breed pijlkruid zijn de binnenste, drietallige bloemdekbladen geheel wit, de helmhokjes geel en de vruchten 2,5-4 mm groot, zijn sterk afgeplat en dragen een 1-1,5 mm lange, zijdelingse aangehechte snavel. Bij Pijlkruid daarentegen zijn de binnenste bloemdekbladen wit met een purper gekleurde voet, zijn de helmhokjes paars en zijn de eveneens sterk afgeplatte vruchten groter en staat de snavel aan de top van de vrucht. Zie ook Pijlkruid !

CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2014

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten