Algemeen
Zoals hierboven de naam al aangeeft zijn de bloemen van deze plant zijn veel groter dan zijn soortgenoten in het zelfde geslacht. Dit helpt goed met determineren want de mooie witte kroonbladen van Grote muur zijn, net zoals alle andere soorten, diep ingesneden zodat soms wordt gedacht dat deze plant 10 kroonblaadjes heeft i.p.v. 5. Hij bloeit in April, Mei en Juni.
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Er komen minstens 9 soorten Muur (Stellaria) in het wild voor in Nederland:
- Bosmuur (Stellaria nemorum) - zeldzaam
- Duinvogelmuur (Stellaria apetala) - algemeen
- Heggenvogelmuur (Stellaria neglecta) - zeldzaam
- Grasmuur (Stellaria graminea) - algemeen
- Grote muur (Stellaria holostea) - algemeen
- Moerasmuur (Stellaria alsine) - algemeen
- Vogelmuur (Stellaria media) - algemeen
- Watermuur (Stellaria aquatica/Myosoton aquaticum) - algemeen
- Zeegroene muur (Stellaria palustris) - algemeen
Verklaring Wetenschappelijke naam
De officiële wetenschappelijke naam is Stellaria holostea L.
Stellaria komt van Stella (Latijn) en betekent "ster". Dit omdat de kroonblaadjes van dit plantje als een ster gerangschikt zijn.
Holoste komt van holos (Grieks) en betekent "geheel" en osteon (Grieks) en betekent "been", dus benen helend.
Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij Stellaria holostea in de publicatie Species Plantarum.
Meer
Zie ook de Nederlandse verklaring.
Namen in andere talen
- Grutte mier
- English: Greater Stitchwort (Addersmeat)
- Français: Stellaire holostée
- Deutsch: Echte Sternmiere
- Espanõl:
- Italiano: Centocchio garofanina
- Svenska: Buskstjärnblomma
- Norsk: Lundstjerneblom
- Dansk: Stor Fladstjerne
Verklaring Buitenlandse namen
Er zijn twee Engelse namen:g
- Greater Stitchwort Greater betekent "grotere". Dit omdat deze Stellaria een kleiner lid van de familie heeft, de Stellaria media (Vogelmuur). Met Stitch wordt een pijn in de zij bedoeld die je zou kunnen voelen als je je niet eerst uitstrekt. Wort wordt over het algemeen in het Engels gebruikt voor een plant die geneeskrachtige werkingen heeft of waardevol is als voedsel. Deze plant was een remedie hiervoor.
- Addersmeat: Waarschijnlijk is deze naam voortgekomen uit het feit dat als deze plant gaat bloeien slangen net uit hun winterslaap komen. Ook is er het (kinder) verhaal dat als je Muur plukt een slang op je af zal komen.
Voor de verspreiding van Grote muur in Engeland zie deze kaart
De Franse naam is Stellaire holostée. Dit is de Franse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.
De Duitse naam is Echte stermiere. Dit betekent natuurlijk "echte stermuur". Dat echte is ter onderscheid van andere Muur-soorten. Die Ster is i.v.m. met de stervormige witte bloem. Alhoewel Ster een geheel willekeurig woord is. De meeste bloemen hebben deze vorm.
Voor de verspreiding van Grote muur in Duitsland zie deze kaart.
De Spaanse naam is La estrellada. Dit betekent "de sterrennacht". Ten minste, deze betekenis duikt vaak op als je deze Spaanse plantennaam intypt bij Google. Het blijkt het schilderij"de sterrennacht" van Vincent van Gogh te zijn. Of Grote muur en Heelbeen (Holosteum umbellatum), die dit zoekresultaat ook heeft, deze "bijnaam" echt heeft is mij onbekend.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Centocchio garofanina. Als je Centochio ontleedt krijg je Centos dat "honderd" betekent en Occhi dat "oog" betekent, dus "honderd ogen". Het gekke is dat bijna geen enkele site dit benoemt. Een stukje van dit geslacht bloemen (Stellaria) zou dus lijken alsof 'honderden' ogen je zouden aankijken. Meestal gaat de het verhaal over culinair of medisch gebruik of over het feit dat vogels er dol op zijn (meestal gaat het hier om Stellaria media (vogelmuur)). Garofanina is afgeleid van garofano dat "anjer" betekent. Dt verwijst naar het feit dat Muurplanten familie zijn van de Anjers (Carophyllaceae).
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Duitse naam is Große Sternmiere. Große betekent "grote" en Sternmiere betekent "stervormige muur". Het woord Miere is dus de Duitse benaming voor de tweede Nederlandse naam.
De Zweedse naam is Buskstjärnblomma. Dit betekent "struik stervormige bloem". Alle Stellaria-bloemen heten in Zweden Stervormige bloem (zie de eerste wetenschappelijke naam). Over het woord Struik ben ik niet helemaal zeker. De plant verhout niet maar gedraagt zich misschien als "struik" in de tuin.
Voor de verspreiding van Grote muur in Zweden zie deze kaart.
De Noorse naam is Lundstjerneblom. Dit betekent net zoals de Zweedse naam "struik-stervormige bloem".
De Deense naam is Stor Fladstjerne. Dit betekent "grote plattester". Alle planten uit het geslacht Stellaria heten in Denemarken Fladstjerne. Het gaat hier natuurlijk om de bloemvorm. De kroonblaadjes zijn zo diep ingesneden dat ze totaal de vorm van een ster hebben. In werkelijkheid heeft de bloem maar 5 kroonblaadjes maar het lijken er meer. Het woord vóór Fladstjerne geeft aan om welke soort het gaat. In dit geval Stor dat "groot" betekent omdat de bloemen van deze plant vele malen groter zijn dat andere soorten Stellaria.
