Stellaria palustris (Zeegroene muur)

De enige manier om dit plantje te herkennen is te kijken naar de beharing. Het is de enige Muursoort zonder beharing. Verder is een goede flora geen overbodige luxe in dit geval. Zeegroene muur bloeit vanaf Mei tot en met Augustus.

Er komen minstens 9 soorten Muur (Stellaria) in het wild voor in Nederland:

• Bosmuur (Stellaria nemorum) - zeldzaam
• Duinvogelmuur (Stellaria apetala) - algemeen
• Heggenvogelmuur (Stellaria neglecta) - zeldzaam
• Grasmuur (Stellaria graminea) - algemeen
• Grote muur (Stellaria holostea) - algemeen
• Moerasmuur (Stellaria alsine) - algemeen
• Vogelmuur (Stellaria media) - algemee
• Watermuur (Stellaria aquatica/Myosoton aquaticum) - algemeen
• Zeegroene muur (Stellaria palustris) - algemeen

De officiële wetenschappelijke naam is Stellaria palustris Retz. of Stellaria palustris Ehrh. ex Hoffm

Stellaria komt van Stella (Latijn) en betekent "ster". Dit omdat de kroonblaadjes van dit plantje als een ster gerangschikt zijn.

Veel planten hebben bij het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam de woorden aqua/aquatica/aquatila of  palustris gekregen. Al deze plantensoorten komen dan bij of in water voor. Soms verdraagt de plant brak (zoutig) water, maar er is in ieder geval een (zeer) vochtige bodem nodig. De naam dient ook vaak ook ter onderscheid van andere soorten. Aqua is Latijn en betekent "water". Aquatica is Latijn en betekent "modderige/moerasachtige grond of levend bij/in het water". Aquatila is Latijn en betekent "gebied bij het water". Palustris is Latijn en betekent "moeras (achtig)".

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit Retzius

Retzius staat voor Anders Jahan Retzius (3 oktober 1742 - 6 oktober 1821). Hij was een Zweedse chemicus, botanicus en entomoloog. In 1795 beschreef hij Stellaria palustris in de publicatie Floræ Scandinaviæ prodromus.

Ehrh. staat voor Jakob Friedrich Ehrhart (4 november 1742 - 26 juni 1795). Hij was een Duits botanicus en mycoloog. Ehrhart was een leerling van Carl Linnaeus aan de Universiteit van Uppsala en werd later directeur van de botanische tuin van Hannover. In de periode 1780 tot 1793 schreef hij verscheidene belangrijke werken over plantkunde. In 1790 benoemd hij Stellaria palustris in de publicatie Beitrage zur Naturkunde

ex, een afkorting bij een auteurcitatie die aangeeft (in de plantkunde) dat de eerste auteur het taxon heeft beschreven, maar de tweede auteur de eerste geldige formele beschrijving heeft gegeven

Hoffm. staat voor Georg Franz Hoffmann (13 januari 1760 - 17 maart 1826). Hij was een Duitse botanicus en lichenoloog. Tussen 1792 en 1803 was hij hoofd van de Plantkunde-afdeling en directeur van de Botanische Tuin van de Universiteit van Göttingen . Reeds een beroemde botanicus, in het bijzonder vanwege zijn werk aan korstmossen, vestigde hij zich in januari 1804 in Moskou en leidde hij de afdeling Plantkunde aan de Universiteit van Moskou , evenals de Botanische tuin. In 1804 beschreef hij Stellaria palustris in zijn Publicatie Deutschlands Flora oder Botanisches Taschenbuch.

Zie ook de Nederlandse verklaring.

• Frysk: Blaugriene mier
• English: Marsh Stitchwort
• Français: Stellaire des marais
• Deutsch: Sumpf-Sternmiere
• Espanõl:
• Italiano: Centocchio delle paludi
• Svenska: Kärrstjärnblomma
• Norsk: Myrstjerneblom
• Dansk: Kær-Fladstjerne

De Engelse naam is Marsh Stitchwort. Dit betekent "moeras stitchwort". Zeegroene muur groeit het liefst in een zeer vochtige omgeving zoals bijvoorbeeld een moeras. Met Stitch wordt een pijn in de zij bedoeld die je zou kunnen voelen als je je niet eerst uitstrekt. Wort wordt over het algemeen in het Engels gebruikt voor een plant die geneeskrachtige werkingen heeft of waardevol is als voedsel. Deze plant was een remedie hiervoor.

Voor de verspreiding van Stellaria palustris in Engeland zie deze kaart

De Franse naam is Stellaire des marais. Dit is de Franse benaming voor de wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Sumpf-Sternmiere. Dit betekent "moeras stermiere". Moeras wordt bij de Engelse naam uitgelegd. Het woord Stern verwijst natuurlijk naar de Stervormige vorm van de bloem. Het woord Miere is de Duitse vertaling van het tweede gedeelte van het Nederlandse naam.

De Spaanse naam is mij onbekend. Er zijn dan ook geen waarnemingen in Spanje.

De Italiaanse naam is Centocchio palustre. Als je Centochio ontleedt krijg je Centos dat "honderd" betekent en  Occhi dat "oog" betekent, dus "honderd ogen".  Het gekke is dat bijna geen enkele site dit benoemt. Een stukje van dit geslacht bloemen (Stellaria) zou dus lijken alsof 'honderden' ogen je zouden aankijken. Meestal gaat de het verhaal over culinair of medisch gebruik of over het feit dat vogels er dol op zijn (meestal gaat het hier om Stellaria media (vogelmuur)). Palustre betekent "moeras". Deze plant groeit graag in een vochtige omgeving.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Kärrstjärnblomma. Dit betekent "moeras stervormige bloem". Alle Stellaria-bloemen heten in Zweden Stervormige bloem (zie het eerste deel van de wetenschappelijke naam).

Voor de verspreiding van Stellaria palustris in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Myrstjerneblom. Dit betekent ook weer "moerassterbloem".

De Deense naam is Kær-Fladstjerne. Dit betekent letterlijk "veen/moeras-platster". Alle planten uit het geslacht Stellaria heten in Denemarken Fladstjerne. Het gaat hier natuurlijk om de bloemvorm. De kroonblaadjes zijn zo diep ingesneden dat ze totaal de vorm van een ster hebben. In werkelijkheid heeft de bloem maar 5 kroonblaadjes maar het lijken er meer. Het woord vóór Fladstjerne geeft aan om welke soort het gaat. In dit geval Kær dat veen/moeras betekent. Zeegroene muur heeft een vochtige bodemsamenstelling nodig.

Ecologie

Bodem
Zonnige plaatsen op natte, matig voedselrijke, vaak enigszins kalkhoudende grond (laagveen).

Groeiplaats
Moerassen (trilveenmoeras en open rietland), waterkanten (o.a. langs kanalen en rivieren, in het grasland achter de oevervegetatie, in en langs spoorsloten en ongeschoonde weilandsloten in verlandingsvegetaties, uiterwaarden en grasland (moerassig hooiland en soms in weiland).

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen in het rivierengebied en in laagveengebieden en vrij zeldzaam in het oosten en midden van het land en in de duinen. Elders zeer zeldzaam.

Vlaanderen
Vrij algemeen in de Kempen en de Vlaamse Zandstreek en zeldzaam in de Leemstreek en de Polders. Elders zeer zeldzaam of ontbekend.

Wallonië
Zeer zeldzaam. Het meest in Lotharingen.

Wereld
Gematigde en koude streken in Europa en Azië. Ingeburgerd in o.a. Australië.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten