Algemeen
De bostulp, oorspronkelijk afkomstig uit Zuid- en Zuidoost Europa en is door de menselijke cultuur in een groot deel van Europa verspreid en ingeburgerd. Vermoedelijk is ze in de tweede helft van de zestiende eeuw vanuit Bologna als sierplant doorgevoerd tot in Centraal- en Noord Europa. Nu komt hij overal voor in Nederland alhoewel hij wel op de Rode lijst staat. De Bostulp is de enige Tulp die in Nederland in het "wild" voorkomt. Zoals het Floron verspreidingskaartje laat zien doet de Bostulp zijn naam Niet! eer aan. Hij komt massaal voor in het westen van Friesland, waar niet bepaald veel bomen (dus schaduw) staan. De eerste waarneming dateert al uit 1568 door Rembert Dodoens..... in België. Hij beschreef de plant in de publicatie Florvm Et Coronariarvm Odoratarvmqve Nonnvllarvm Herbarvm Historia.
Pas in 1770 is er een waarneming in Nederland. 56 jaar later, in 1826, is er weer een waarneming die gebruikt zou worden in de Flora Batava. De Bostulp is een echte Stinzenplant en aangezien de stinzenflora zijn ontstaansgeschiedenis heeft in Friesland zou dit een oorzaak kunnen zijn van deze verspreiding. Verder is goed te zien aan de gele punten op het kaartje dat deze plant veelvuldig word ingezaaid (vooral in Heemtuinen e.d.). En zoals het een echte stinsenplant betaamt bloeit hij natuurlijk in April en Mei.
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Verklaring Wetenschappelijke naam
De officiële wetenschappelijke naam is Tulipa sylvestris L
Het woord Tulipa is afgeleid van ouder Turks tülbend(-lâle) dat "tulband" betekent, vanwege de gelijkenis tussen de vorm van de geopende bloem en een tulband.
Sylvestris (Latijn) betekent "bosachtig, met hout begroeid". Dit verwijst naar de voorkeursplek om te groeien bij deze plant.
Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij Equisetum sylvaticum voor het eerst in de publicatie Species Plantarum.
Meer
Zie ook de Nederlandse verklaring.
Namen in andere talen
- Frysk: Wylde tulp
- English: Wild Tulip, Florentine Tulip
- Français: Tulipe Sauvage
- Deutsch: Weinbergtulpe
- Espanõl: Tulipan syvestre
- Italiano: Tulipano selvatico
- Svenska: Vildtulpan
- Norsk: Villtulipan
- Dansk: Vild Tulipan
Verklaring buitenlandse namen
Er zijn twee Engelse namen:
- Wild Tulip: Wild betekent "wild" en Tulip natuurlijk "tulp". Dit is de enige echte wilde tulp zowel in Nederland als in Engeland.
- Florentine Tulip: Florentine is waarschijnlijk afgeleid van Florance waar deze tulp vandaan komt. Tulip betekent gewoon "tulp"
Voor de verspreiding van de Bostulp in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Tulipe Sauvage:Tulipe is gewoon de Franse benaming voor "tulp". Sauvage betekent "wild".
De Duitse naam is Weinbergtulpe: Dit betekent "wijngaardtulp". De grond in een wijngaard blijkt ideaal te zijn voor een Bostulp.
Voor de verspreiding van Bostulp in Duitsland zie deze kaart.
De Spaanse naam is Tulipan sylvestre: Diit is de Spaanse benaming voor de wetenschappelijke naam voor de plant.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt,
De Italiaanse naam is Tulipano dei campi. Dit betekent "tulp van het land". Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. De hier genoemde naam kan ook nog varianten hebben. De andere naam voor deze plant is bijvoorbeeld Tulipa silvestre. Dit betekent "bostulp". Deze naam komt in dit geval beter tot zijn recht aangezien Bostulp schaduwminnend is.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse, Noorse en Deense naam is Vildtulpan: Dit betekent "wilde tulp".
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde plaatsen op vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, vaak kalkhoudende, humeuze, grazige grond. Omspitten van de grond kan de bloei bevorderen (klei, zavel en stenige plaatsen).
Groeiplaats
Wijngaarden, kreupelhout, struwelen, bossen (loofbossen bij buitenplaatsen, kasteelparken en parkbossen), dijken, stadswallen, bermen, uiterwaarden, begraafplaatsen, oude pastorietuinen, grasland (grasvelden en andere grazige plaatsen), zeeduinen (binnenduinrand) en rotsachtige plaatsen.
Verspreiding
Nederland
Plaatselijk vrij algemeen in het noorden en westen van Fryslân. Zeer zeldzaam in Groningen, in het westen van het land, in het rivierengebied en aan de Hollandse en Zeeuwse binnenduinrand.
Vlaanderen
Zeer zeldzaam.
Wallonië
Zeer zeldzaam.
Wereld
Oorspronkelijk uit Zuidoost-Europa (Italië en het noordwestelijke deel van de Balkan) en Noord-Afrika. Ingeburgerd in een groot deel van West- en Midden-Europa. Nu noordelijk tot in Zuid-Schotland, Zuid-Scandinavië en het Baltische gebied.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Planten in het nieuws
Verspreiding Tulipa sylvestris
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
