Valeriana dioica 01


Algemeen

Naast de veel algemenere (Kleine valeriaan is vrij zeldzaam) Echte valeriaan zijn dit de enige twee Valeriaan (Valeriana) soorten die in het wild voor komen.

Verklaring Wetenschappelijke naam

De officiële wetenschappelijke naam is Valeriana dioica L.

Er zijn twee verklaringen voor Valeriana:

  1. Valeriana komt van Valerius de eerste arts die deze plant als medicijn gebruikt heeft.
  2. Valeriana komt van Valere (Latijn) en betekent "gezond/sterk zijn/genezen ".

Dioica (Latijn) betekent "tweehuizig". Deze plant heeft zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen.

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij Valeriana dioica in de publicatie Species Plantarum.

   

Meer

Zie ook de Nederlandse verklaring.

Namen in andere talen

  • Frysk: Lytse faleriaan
  • English: Marsh valerian
  • Français: Valériane dioïque
  • Deutsch: Sumpf-Baldrian
  • Espanõl: Valeriana de arroyos
  • Italiano: Valeriana palustre
  • Svenska: Småvänderot
  • Norsk: Småvendelrot
  • Dansk: Tvebo Baldrian

Verklaring Buitenlandse namen

De Engelse naam is Marsh valerian. Dit betekent "moeras valeriaan". Het verwijst naar zijn voorkeur voor een vochtige omgeving. Toch is in dit geval het woord Marsh puur ter onderscheid. De Echte valeriaan (Valeriana officinalis) heet in Engeland Valerian, en deze komt net zoals de Kleine valeriaan in een vochtige omgeving voor.

Voor de verspreiding van Kleine valeriaan in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Valériane dioïque. Dit is de Franse benaming voor de volledige Valeriana dioica (Kleine valeriaan) naam.

De Duitse naam is Sumpf-Baldrian Dit betekent "moeras-Balder". Balder is een Germaanse god. De plant zou hier naar vernoemd zijn maar dit is lang zo zeker niet. Het woord Sumpf is weer ter onderscheid van de Echte valeriaan.

De Spaanse naam is Valeriana de arroyos. Dit betekent "valeiaan van de sroom/beek/rivier". Meerdere buitenlandse namen verwijzen naar de voorkeur voor een vochtige omgeving van deze plant.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is  Valeriana palustre. Dit is een combinatie van het woord Valeriaan en het Latijnse woord Palustre dat "moeras" betekent. Dit verwijst , net zo als bijv. de Engelse naam, naar zijn voorkeur voor een vochtige omgeving.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse en Noorse naam is nagenoeg gelijk, Småvänderot/Småvendelrot. Dit betekent "kleine genezende gedraaide wortel". Dus de wortel (rot) van deze (naar de zon) gedraaide (vände) plant is klein (små).

Voor de verspreiding van Kleine valeriaan in Zweden zie deze kaart.

De Deense naam is Tvebo betekent "tweehuizig". Dit verwijst naar het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam en Baldrian is weer afgeleid van Balder, zoals de Duitse naam.

Ecologie & Verspreiding

Ecologie

Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde plaatsen op vochtige tot natte, matig voedselarme tot matig voedselrijke, weinig of niet bemeste, zwak tot matig zure grond met invloed van (vaak basisch) kwelwater. Zoutmijdend (veen, humeus zand en leem).

Groeiplaats
Grasland (moerassig grasland en blauwgrasland), bossen (moerasbossen en langs natte bospaden), waterkanten (o.a. slootkanten), moerassen (beekdalmoerasjes, brongebieden, trilveen en verlandingsvegetaties), heide (moerasjes) en zeeduinen (oudere duinvalleien).

Verspreiding

Nederland
Vrij zeldzaam in laagveengebieden en zeldzaam in het oosten en midden van het land. Elders zeer zeldzaam.

Vlaanderen
Zeldzaam tot zeer zeldzaam. Afgenomen.

Wallonië
Plaatselijk vrij algemeen in Lotharingen en in de Ardennen.

Wereld
West- en Midden-Europa. Noordwestelijk tot in Schotland. Een andere ondersoort groeit in Centraal Azië en in noordelijk Noord-Amerika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding Valeriana dioica

 

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten