Viola odorata (Maarts viooltje)

Maarts viooltje is inheems (hij komt hier van origine voor) . De plant komt in het wild voor van West-Europa tot de Kaukasus en Koerdistan. In vele oude kruidenboeken staat het Maarts viooltje bekend als genezend kruid.Maar dit viooltje wordt ook veelvuldig gekweekt als sierplant en voor de parfumindustrie. Dit verklaart de vele gele stippen op het Floron verspreidingskaartje.

En heel verassend Maarts viooltje bloeit in........Maart (en April en Mei).

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen minstens 12 soorten Viooltjes (Viola) voor in Nederland:

• Akkerviooltje (Viola arvensis) - Algemeen
• Hondsviooltje (Viola canina) - Algemeen
• Driekleurig viooltje (Viola tricolor subsp. tricolor) - Algemeen
• Duinviooltje (Viola tricolor subsp. curtisii) - Zeldzaam
• Ruig viooltje (Viola hirta) - Zeldzaam
• Maarts viooltje (Viola odorata) - Algemeen
• Moerasviooltje (Viola palustris) (Viola palustris) - Algemeen
• Donkersporig bosviooltje (Viola reichenbachiana/Viola sylvestris) - Zeldzaam
• Bleeksporig bosviooltje (Viola riviniana) - Algemeen
• Zandviooltje (Viola rupestris) - Zeldzaam
• Melkviooltje (Viola stagnina/persicifolia - Zeer zeldzaam
• Tuinviooltje (Viola × wittrockiana) - Algemeen

De officiële wetenschappelijke naam is Viola odorata L.

Viola (Latijn) betekent "violet". Dit natuurlijk vanwege de violet/blauwe kleur van het bloemetje. 

Odorata komt van Odorus (Latijn) en betekent "welriekend". Dit natuurlijk vanwege de geur van het bloemetje. Alhoewel ik persoonlijk niks ruik!!

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij Viola odorata in de publicatie Species Plantarum.

Zie ook de Nederlandse verklaring.

• Frysk: Blaufioeltsje
• English: Sweet Violet
• Français: Violette odorante
• Deutsch: Märzveilchen
• Espanõl: Violeta de jardín
• Italiano:Viola mammola
• Svenska: Luktviol
• Norsk: Luktviol
• Dansk: Marts-Viol

De Engelse naam is Sweet Violet. Dit betekent "zoet viooltje". Natuurlijk wordt hier niet de smaak (bloemen worden nog wel eens gegeten) van het viooltje zelf bedoeld maar de geur er van. Deze geur is wel erg subtiel. Niet alle mensen ruiken het.

Voor de verspreiding van Maarts viooltje in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Violette odorante. Dit is de Franse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Märzveilchen. Dit is de Duitse benaming voor de Nederlandse naam.

De Spaanse naam is mij onbekend. Het aantal varianten is zo groot dat ik de meest gebruikte naam niet ken.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Viola mammola. Dit betekent "Maarts viooltje", dus gelijk aan de Nederlandse naam.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse en Noorse naam is Luktviol. Dit betekent "geurviooltje".

Voor de verspreiding van Maarts viooltje in Zweden zie deze kaart.

De Deense naam is Marts-Viol. Dit betekent weer "Maarts viooltje".

Ecologie

Bodem
Meestal licht beschaduwde plaatsen op vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, losse, luchtige, humeuze, neutrale tot kalkrijke grond (zand, leem, zavel, klei en löss).

Groeiplaats
Heggen, bosranden, hakhout, struwelen, bossen (loofbossen, landgoedbossen en parkbossen), langs holle wegen, bermen, begraafplaatsen, stadswallen, aan de voet van hellingen en rivierduinbosjes.

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen in Zuid-Limburg, in het rivierengebied, in Zeeland, in de Hollandse en Zeeuwse duinen en in stedelijke gebieden. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam. Ook als stinsenplant.

Vlaanderen
Vrij algemeen in de Duinen, de Leemstreek, langs de Maas en in de Voerstreek. Elders zeldzamer.

Wallonië
Vrij algemeen in Brabant, het Maasgebied en in Lotharingen (de zuidelijke Ardennen). Elders zeldzamer.

Wereld
In Europa, behalve in het meest noordelijke deel. Ook in Zuidwest-Azië en Noordwest-Afrika. Elders ingeburgerd.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten